است .
بر اين اساس ، احاديثى كه فصاحت و بلاغت را ارزش مى دانند ، ناظر به مواردى هستند كه اين هنر در جهت اهداف صحيح انسانى و الهى به كار گرفته شده ، و احاديثى كه آن را نكوهش مى كنند ، ناظر به مواردى هستند كه اين هنر در جهت اهداف نامشروع و ضدّ ارزشى مورد استفاده قرار گرفته است ، مانند آنچه در كتاب سعد السعود از كتاب زبور از خداوند متعال نقل شده كه مى فرمايد :
أفصَحتُم فِى الخُطبَةِ و قَصَّرتُم فِى العَمَلِ ، فَلَو أفصَحتُم فِى العَمَلِ و قَصَّرتُم فِى الخُطبَةِ لَكانَت أرجى لَكُم ، وَ لكِنَّكُم عَمَدتُم إلى آياتى فَاتَّخَذتُموها هُزُوا ، و إلى مَظالِمى فَاشتَهَرتُم بِها .^۱
در سخنرانى [و گفتار] ، شيوايى به خرج مى دهيد و در كردار ، كوتاهى مى ورزيد ، حال آن كه اگر در كردار ، خلوص [يا شيوايى] به خرج مى داديد و در سخنرانى [و گفتار ]كوتاهى مى نموديد ، برايتان اميدوار كننده تر بود ؛ ليكن شما به آيات من روى آورديد و آنها را به ريشخند گرفتيد ، و به معاصى ام روى كرديد و بدانها زبانزد شديد .

چند حكمت براى سخنوران

چند نكته براى كسانى كه از نعمت فصاحت و بلاغت برخوردارند، قابل توجّه است :

1 . سكوت و سلامت

نكته نخست ، اين كه سخنور نبايد با تكيه بر توانمندى خود در سخن گفتن ، همه جا