مَن تَفَقَّهَ فى دينِ اللّهِ ، كَفاهُ اللّهُ هَمَّهُ ، و رَزَقَهُ مِن حَيثُ لا يَحتَسِبُ .^۱ هر كس در دين خداوند به ژرفكاوى بپردازد ، خداوند ، كار او را كفايت مى كند و از جايى كه گمان نمى بَرد ، روزى اش مى رساند .
اين احاديث ، در حقيقت ، شرح اين آيات اند كه :
« وَ مَن يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَل لَّهُ مَخْرَجًا * وَ يَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لَا يَحْتَسِبُ وَ مَن يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ .^۲و هر كس از خدا پروا كند ، [خدا] براى او راه بيرون شدن قرار مى دهد و از جايى كه حسابش را نمى كند ، به او روزى مى رساند ، و هر كس بر خدا اعتماد كند ، او براى وى بس است » .
بى ترديد ، يكى از مصاديق بارز تقوا و توكّل ، تفقّه (ژرفكاوى) در دين براى خدا و خدمت به خلق است . كسى كه بنيه معنوى خود را تقويت كرده و با سرمايه تقوا و توكّل ، به فراگيرى دانش و تحقيق و ارشاد مردم پرداخته است ، خداوند متعال ، ضمانت كرده كه زندگى او را «مِن حيثُ لا يَحتَسِب» و از راهى كه تنها خود مى داند ، تأمين كند . تجربه قطعى اهل علم نيز مؤيّد اين پيشگويى قرآن كريم و احاديث اسلامى است .