۱۱۱.امام كاظم عليه السلام :خداوند عز و جل مى فرمايد : «من توانگر را به خاطر گراميداشتش توانگر نساخته ام ، و تهى دست را به خاطر خار داشتنش تهى دست نگردانيده ام ؛ بلكه اين [تفاوت]، براى آن است كه توانگران را به وسيله تهى دستان بيازمايم ، و اگر تهى دستان نبودند، توانگران، سزاوار بهشت نمى شدند» .
۱۱۲.امام صادق عليه السلام :در هيچ امر و نهى خداوند، سختگيرى و گشايش نيست، مگر اين كه خداوند عز و جل را در آن، آزمايش و قضايى است . ۱
1.چون ثابت شده كه هر گونه تكليفى كه به گرفتارى يا گشايشى تعلّق بگيرد ، در آن، يك اراده تكوينى و يك اراده تشريعى است ، و تشريع هم با مصلحت در فعل يا ترك اختيارى فعل، تحقّق مى يابد ، پس تشريع، متضمّن آزمايش و امتحان است تا از اين طريق هر گونه صلاح و فسادى كه در وجود بنده نهفته است ، خود را از طريق اطاعت و معصوميت ، نشان دهد . اراده تكوينى هم خالى از قضا[ى الهى ]نيست . بنا بر اين ، هر تكليفى، مايه آزمايش و مبتنى بر قضاى الهى است (الكافى: ج ۱ ص ۱۵۲ يادداشت محقّق) .
