بهتان - صفحه 12

مسلمان است ، چنان كه قرآن مى فرمايد :
« وَ لَوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ قُلْتُم مَّا يَكُونُ لَنَا أَن نَّتَكَلَّمَ بِهَذَا سُبْحَانَكَ هَذَا بُهْتَانٌ عَظِيمٌ .۱
و چرا وقتى آن را شنيديد، نگفتيد : «براى ما سزاوار نيست كه در اين [باره] سخن بگوييم . [خداوندا!] تو منزّهى ! اين بهتانى بس بزرگ است»؟»
.
و در حديثى از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله در باره دفاع از آبروى مسلمان آمده :
مَن رَدَّ عَن عِرضِ أخيهِ المُسلِمِ وَجَبَت لَهُ الجَنَّةُ البَتَّةَ .۲
هر كس از آبروى برادر مسلمانش دفاع كند، بهشت بر او واجب مى شود .

5 . وظيفه شخص مورد بهتان

پيش از اين كه انسان ، مورد بهتان قرار گيرد ، براى پيشگيرى از آن بايد از كارهايى كه موجب سوء ظن و تهمت مى شوند ، اجتناب كند . از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله روايت شده است :
أولَى النّاسِ بِالتُّهَمَةِ مَن جالَسَ أهلَ التُّهَمَةِ .۳
سزاوارترينِ مردم به اين كه در حقّ او گمان بد برده شود، كسى است كه با افراد متّهم [و بدنام ]هم نشينى كند .
و در حديثى ديگر، از امام على عليه السلام آمده است :
مَن وَقَفَ نَفسَهُ مَوقِفَ التُّهَمَةِ فَلا يَلومَنَّ مَن أساءَ بِهِ الظَّنَّ .۴
كسى كه خود را در موضع تهمت قرار دهد، نبايد كسى را كه به او گمان بد مى برد، سرزنش كند .
همچنين اگر پيشگيرى از بهتان ، به هزينه مالى نياز دارد ، براى حفظ آبرو ،

1.نور : آيه ۱۶ .

2.ثواب الأعمال : ص ۱۴۵ ، الأمالى، طوسى : ص ۲۳۳ ح ۴۱۴ ، الجعفريّات : ص ۱۹۸ ، النوادر، راوندى : ص ۱۰۱ ح ۶۲ ، بحار الأنوار : ج ۷۵ ص ۲۵۴ ح ۳۸ .

3.كتاب من لا يحضره الفقيه : ج ۴ ص ۳۹۵ ح ۵۸۴۰ ، معانى الأخبار : ص ۱۹۶ ح ۱ ، الأمالى، صدوق : ص ۷۳ ح ۴۱ ، بحار الأنوار : ج ۷۵ ص ۹۰ ح ۳ .

4.الأمالى، صدوق : ص ۳۸۰ ح ۴۸۳ ، تحف العقول : ص ۳۶۸ ، بحار الأنوار : ج ۷۵ ص ۹۰ ح ۴ .

صفحه از 60