ر.ك : يونس : آيه 98 و انبياء : آيات 87 ، 88 و قلم : آيات : 48 ـ 50 .
حديث :
۶۰۱۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هيچ كس را نسزد كه بگويد : من در نزد خداوند بهتر از يونس بن متّى هستم.
۶۰۱۸.امام على عليه السلامـ وقتى كه مردى يهودى از ايشان پرسيد : آن كدام زندان بود كه زندانى خود را در اطراف و اكناف زمين چرخاند؟ ـفرمود : اى مرد يهودى! آن زندانى كه زندانىِ خود را به اطراف و اكناف زمين چرخاند، ماهى اى بود كه يونس در شكم او زندانى شد.
گفتارى درباره داستان يونس عليه السلام :
يونس عليه السلام يكى از پيامبران بوده و خداوند او را به سوى قومش كه جمعيتى بيش از صد هزار نفر بودند، فرستاد و او آنان را دعوت كرد. امّا تنها جوابى كه به وى دادند، تكذيب و ردّ دعوت او بود، تا آنكه عذابى كه يونس به آن تهديدشان مى كرد فرا رسيد و يونس از ميان آنان بيرون رفت.
هنگامى كه در آستانه عذاب قرار گرفتند و آشكارا آن را ديدند، همگى ايمان آوردند و به درگاه خداوند سبحان توبه نمودند و خداوند آن عذاب را كه در دنيا خوار و خفيفشان مى كرد بر طرف ساخت.
يونس عليه السلام از حال قوم خود جويا شد و دريافت كه عذاب از آنان برطرف شده است ـ و گويا از ايمان آوردن و توبه كردنشان اطلاع نداشت ـ با اين حال به سوى قوم خود برنگشت و در حال خشم و عصبانيت از دست آنان به راه خود ادامه داد. ظاهر حالش، حال كسى بود كه از خواجه خويش خشمگين باشد و از او بگريزد و خيال كند كه بر او تنگ نمى گيرد. او سوار بر يك كشتى پُر [از بار و جمعيت ]شد.
در بين راه ماهى بزرگى بر سر راه كشتى ظاهر شد و چاره اى نديدند كه يكى از سرنشينان را به دريا افكنند تا ماهى او را بخورد و بدين ترتيب كشتى نجات يابد. براى اين منظور بين خود قرعه زدند. قرعه به نام يونس درآمد و او را به دريا انداختند و نهنگ يونس را بلعيد و كشتى نجات يافت.
خداوند سبحان، چند شبانه روز يونس را زنده و سالم در شكم ماهى نگه داشت. يونس كه مى دانست اين بلايى است كه خداوند او را، به سزاى كارى كه كرده، بدان گرفتار نموده است، در شكم ماهى ندا سر مى داد : «معبودى جز تو نيست، منزهى تو، بى گمان من از ستمكاران بودم».
خداوند، دعاى يونس را اجابت فرمود و به ماهى دستور داد او را بيرون افكند. ماهى يونس را در حالى كه ناخوش بود به خشكى پرت كرد. خداوند سبحان، براى اوكدوبنى رويانيد تا در سايه برگ هاى آن بيارمد. وقتى حالش جا آمد، او را به سوى قومش فرستاد و اين بار مردم دعوت او را اجابت كردند و به وى ايمان آوردند وخداوند هم تا مدتى ايشان را برخوردار ساخت.
