289 ـ چانه زدن
۹۵۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :اى على! در چهار چيز چانه نزن: در خريد قربانى، كفن، بَرده، وكرايه براى مكّه .
۹۵۴.امام على عليه السلام :براى دو درهمت هم چانه بزن كه زيان ديده ، نه ستوده است و نه پاداش دارد .
290 ـ فرق نگذاشتن ميان كسى كه چانه مى زند و كسى كه چانه نمى زند
۹۵۵.امام صادق عليه السلامـ درباره مردى كه كالايى دارد و قيمت مشخصى روى آن مى گذارد و سپس همان قيمت را به خريدارى كه چانه نمى زند اعلام مى كند ولى به كسى كه چانه مى زند و حاضر نيست كالا را با همان قيمت از او بخرد بهاى بيشترى را اعلام مى كند ـفرمود : اگر به دو يا سه نفر قيمت بيشترى اعلام كند ، اشكالى ندارد اما اين كه با هر كسى كه حاضر نيست به آن قيمت مشخص شده بخرد و خواهان كمتر از آن قيمت [يعنى تخفيف ]است اين كار را بكند و با كسى كه چانه نمى زند چنين نكند ، خوشايند من نيست بلكه بايد آن كالا را به يك قيمت بفروشد .
291 ـ سود گرفتن مؤمن از مؤمن
۹۵۶.امام صادق عليه السلام :سود گرفتن مؤمن از مؤمن رباست، مگر اين كه جنسى را به بيشتر از صد درهم بخرد در اين صورت به اندازه خوراك روزانه ات روى قيمت آن بكش. يا اين كه براى تجارت كردن بخرد كه در اين صورت نيز از آنان سود بگيريد ولى مدارا كنيد.
۹۵۷.امام صادق عليه السلامـ آنگاه كه درباره اين روايت كه سود گرفتن مؤمن از مؤمن رباست سؤال شد ـفرمود: اين در زمانى است كه حق حاكم شود و قائم ما خاندان قيام كند؛ اما امروزه اشكالى ندارد.
292 ـ تاجرانِ فاجر
۹۵۸.كنز العمّال :پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود : تاجران همان فاجرانند. عرض كردند: اى پيامبر خدا! آيا نه اين است كه خداوند خريد و فروش را حلال كرده است؟ فرمود: چرا، اما اين جماعت [هنگام] معامله دروغ مى گويند و با سوگند خوردن گناه مى كنند.
۹۵۹.كنز العمّال :امام على عليه السلام به بازار مى آمد و در جايگاه خود مى ايستاد و مى فرمود: درود بر شما اى بازاريان! از خدا بترسيد و سوگند مخوريد؛ زيرا سوگند خوردن كالا را رونق مى دهد و بركت را مى برد. تاجر، فاجر است مگر آن كسى كه در داد و ستد ، حق را رعايت كند.
293 ـ تشويق تاجران به راستگويى
۹۶۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :تاجر درستكار، راستگو و مسلمان ، در قيامت با شهيدان است.
۹۶۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :تاجر راستگو در روزقيامت زير سايه عرش است.
۹۶۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :سه نفرند كه خداوند به آنها نظر نمى كند : ... و كسى كه از كالاى خود تبليغ دروغ كند.
294 ـ پرهيز از سوگند خوردن در تجارت
۹۶۳.امام على عليه السلام :اى جماعت دلّال ! كمترسوگند ياد كنيد ؛ زيرا [گرچه] اين كار كالا را به فروش مى رساند ولى سود [حقيقى ]را مى برد.
