حضرت ابوالقاسم عبدالعظيم فرزند عبداللّه فرزند على فرزند حسن فرزند زيد فرزند امام حسن مجتبى - كه بر وى و پدرانش درود باد - پرهيزكار، ديندار، عابد، مشهور به امانت دارى، راستگو، آشناى با مسائل دين، معتقد به توحيد و عدل و كثيرالحديث و الروايه است وى از امام ابو جعفر محمد بن على بن موسى و از فرزند ايشان امام ابوالحسن عسكرى - عليهم السلام - روايت مى كند. اين دو امام - عليهما السلام - نامه هايى براى وى نوشته اند حضرت عبدالعظيم حسنى نيز از ياران امام موسى بن جعفر و امام على بن موسى - عليهماالسلام - روايت دارد.
براى او كتابى است كه نامش را كتاب يوم و ليله گذاشته است و كتابهاى ديگرى دارد با نام روايات عبدالعظيم بن عبداللّه الحسنى. عدّه اى از بزرگان شيعه از وى روايت كرده اند؛ مانند احمد بن ابى عبداللّه و احمد بن محمد بن خالد و ابوتراب رويانى...
دقّت كنيد عالمان دين به اين گفتارها بها مى دهند و بر همين پايه، شخصيت والاى حضرت عبدالعظيم(ع) مورد تسالم آنان قرار مى گيرد.
اين كه ما در پذيرش شخصيت والاى اين راوى بزرگ و در مقام اثبات آن دچار مشكل مى شويم، براى آن است كه از مبناى مقبول عالمان و محقّقان شيعه فاصله گرفته ايم، آن گونه كه وحيد بهبهانى اشاره داشت.
ما در مقاله اى ديگر، گسترده تر از مبناى مقبول عالمان شيعه دفاع كرده ايم و سخنان طرفداران بسيار آن را تا حدودى آورده ايم و بر اين باوريم كه نويسنده فاضل و ارجمند اين نوشته، اگر در آن مقاله بنگرند و يا در اشارات اين كوتاه سخن تأمّل فرمايند، در مى يابند كه چگونه و از كجا شخصيت والاى حضرت عبدالعظيم حسنى(ع) مورد تسالم همه عالمان شيعه است. چرا ميردامادها، مجلسيها، صاحب بن عبادها و ديگران در برابر اين سلاله پاك به زانو افتاده اند و سر تعظيم فرود مى آورند.

و بينايى و معرفت او به دليل فزونى يافتن ترس در او، فزونى مى يابد و اين حقيقت بر پايه سخن خداست كه مى گويد: پرهيزكاران هنگامى كه گرفتار وسوسه هاى شيطان مى شوند متذكّر مى گردند و ناگهان بينا مى شوند.

بنابر گفته امام باقر(ع)، ولىّ امامان(ع) كسى است كه حرف مردم كوچكترين تأثيرى در او نگذارد و تنها خويش را بر پايه كتاب خدا ساخته باشد و در اين راستا، پيوسته در جهاد با نفس باشد. از اين سخن امام باقر(ع) فهميده مى شود كه شخصيت حضرت عبدالعظيم حسنى(ع) چه تعالى و اوجى دارد، آن گاه كه امام به او مى گويد: أنت وليّنا حقّاً.
صاحب بن عباد در رساله خود، درباره شخصيّت والاى حضرت عبدالعظيم به ارزشها و فضيلتهايى اشاره مى كند كه صاحب آن را در اوج شايستگى مى برد.
فرازى از رساله صاحب بن عباد چنين است:
ابوالقاسم عبدالعظيم بن عبداللّه بن عليّ بن الحسن بن زيد بن الحسن بن عليّ بن أبي طالب -عليه و على آبائه السلام ذو ورع و دين، عابد معروف بالأمانة و صدق اللّهجة، عالم بأمور الدين، قائل بالتوحيد والعدل، كثيرالحديث والرواية، يروى عن أبي جعفر محمد بن علي بن موسى و عن ابنه أبي الحسن صاحب العسكر - عليهم السلام - و لهما اليه الرسائل و يروي عن جماعه من أصحاب موسى بن جعفر و على بن موسى - عيهما السلام - و له كتاب يسميه كتاب يوم و ليلة و كتب ترجمتها روايات عبدالعظيم بن عبداللّه الحسينى و قد روى عنه من رجالات الشيعة خلق كأحمد بن أبي عبداللّه و أحمد بن ^۱ محمد بن خالد و ابوتراب الرويانى...؛