25
فصلنامه علوم حديث ۲۷

از ايمان به خدا و رسولش، ايمان به آن را لازم دانسته ۱ ، ائمه هستند؛ چه آنكه نور امام در قلب مؤمن روشنايى ايجاد مى كند وقلوب غيرمؤمنان ازآن نور بى بهره وتاريك است. ۲

2. اسامى ائمه اهل بيت

حضرت عبدالعظيم در حديث عرض دين پس از الهيت و توحيد خداوند و نبوت پيامبر اسلام به شمردن ائمه اهل بيت پرداخته و يكايك ايشان را تا امام هادى(ع) -كه امام زمانش بوده برمى شمارد. امام در آن روايت هم به امامت فرزندشان حسن بن على عسكرى(ع) و فرزند وى امام زمان(ع) و اوصاف ايشان تصريح مى كنند. ۳ همچنان كه آن حضرت به اِسناد جدش با واسطه از امام باقر(ع) نقل كرده كه آن حضرت فرزندانش را گرد آورد و نوشته اى به خط امام على(ع) و املاى رسول خدا(ص) را به ايشان نشان داد كه در آن اسامى دوازده امام و اشاراتى مختصر به حال آنها آمده بود.
حضرت عبدالعظيم، خود پس از نقل اين روايت به راوى تأكيد مى كنند كه اين سرّ الهى است كه بايد بر غير اولياى خدا مخفى بماند. ۴
بديهى است كه با توجه به آنكه در عصر حضرت عبدالعظيم هنوز برخى از ائمه متولد نشده بودند و به امامت نرسيده بودند، چنين خبرى كه تصريح به نام ائمه دارد، از اهميت ويژه اى برخوردار بوده و نشانگر اعتمادى است كه از سوى ائمه به آن حضرت وجود داشته است.

1.سوره تغابن، آيه ۸.

2.الكافى، ج ۱، ص ۱۹۵؛ مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۲۱۲، ح ۷۴.

3.الامالى، صدوق، ص ۴۱۹؛ روضة الواعظين، ص ۳۱؛ كفاية الاثر، ص ۲۸۶؛ مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۲۱۸ و ۲۲۰، ح ۸۳.

4.كمال الدين، باب ۲۸، ح ۳؛ مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۱۶۰ - ۱۶۴، ح ۳۳.


فصلنامه علوم حديث ۲۷
24

رسول بودن وى پرسيد. آن حضرت درجواب، تعداد انبيا را صد و بيست هزار نفر دانستند كه 313 نفر از آنها رسول هم بودند و ذى الكفل نيز چنين بود و نام و زمان و معجزه وى را نيز برشمردند. ۱ همچنين ايشان روايتى را به نقل از امام هادى(ع) در گفت وگو حضرت نوح با فرزندانش نقل كرده كه در مقام موعظه بندگان در احترام به پدر و بزرگ داشتن وى و اهميت دعاى پدر نزد خداوند بزرگ است. ۲

سوم. امامت

اين موضوع، سهم زيادى از روايات حضرت عبدالعظيم را به خود اختصاص داده است. برخى از روايات ايشان، منزلت و جايگاه امامت را حكايت مى كند و برخى ديگر به امامت خاصه، يعنى تصريح به امامت يكايك ائمه مى پردازد؛ همچنين مرجعيت علمى ائمه اطهار را نيز در اين روايات تبيين كرده اند.
مجموعه روايات حضرت عبدالعظيم(ع) را در اين موضوع مى توانيم در عناوين زير گزارش نماييم. 1. منزلت و جايگاه امامت امام به عنوان حجت خدا، از ابتداى خلقت در بين بشر بوده است و پس از پيامبر عظيم الشأن اسلام، امامى واجب الاطاعت از اهل بيت در بين مردم بوده و خواهد بود. ۳ هر آن كس كه اين منزلت رفيع را نشناسد و امامى را براى خود نشناسد، همچون كسانى كه اسلام را درك نكرده اند، خواهد مرد. ۴
ونيز آن حضرت با واسطه از امام باقر(ع) نقل كرده كه تأويل نورى كه خداوند پس

1.تفسير مجمع البيان، ج ۷، ص ۱۰۷؛ مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۲۵۶، ح ۱۱۰.

2.علل الشرايع، ج ۱، ص ۳۱؛ بحارالانوار، ج ۱۱، ص ۲۸۴؛ مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۲۴۸ و ۲۵۰، ح ۱۰۴.

3.ثواب الاعمال، ص ۲۰۶؛ مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۲۴۰ و ۲۴۲، ح ۹۶.

4.ثواب الاعمال، ص ۲۰۵؛ مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۲۴۰، ح ۹۵.

  • نام منبع :
    فصلنامه علوم حديث ۲۷
    تاريخ انتشار :
    بهار 1382
    سردبیر :
    محمدی نیک (ری شهری)، محمد
    صاحب امتیاز :
    دانشکده علوم حديث
    مدیر اجرایی :
    محمد قنبری
    نشانی :
    قم، بلوار پانزده خرداد، شهرک جهاد، مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، ص پ : 37185-3431
    تلفن :
    0251-7176131
    امور مشترکان :
    0251-7176413
    دورنگار :
    0251-7785050
    پست الکترونیک :
    ulumhadith@hadith.net
    امتیاز :
    علمی - پژوهشی، به استناد نامه شماره 6219/3 - 85/7/3 کمیسیون بررسی نشریات علمی کشور
    جانشین سردبیر :
    مهدی مهریزی
تعداد بازدید : 12950
صفحه از 237
پرینت  ارسال به