29
فصلنامه علوم حديث ۲۷

آمده كه عده اى از قريش ولايت على بن ابى طالب را نوعى شرك دانستند و به رسول خدا معترض شدند. جبرييل به شكل سوارى بر آن مرد معترض ظاهر شد و گفت: اين عهدى است كه رسول خدا(ص) بسته و جز كافر يا منافق آن را نمى شكند. ۱

ج. استدلال هاى كلامى

از جمله روايات طولانى كه حضرت عبدالعظيم نقل كرده، حديثى در گفتگوى امام سجاد(ع) با ابوخالد كابلى در اثبات اولى الامر بودن امام على و فرزندانش است. ۲
همچنين حديثى طولانى در مناظره هشام بن حكم با متكلمان در مجلس هارون الرشيد در برتر بودن اميرالمؤمنين على بن ابى طالب(ع) را ايشان نقل كرده است. ۳ اين روايات استدلالهاى مختلفى را با توجه به مخاطبان گوناگون بر اثبات شأن و منزلت اميرالمؤمنين(ع) دربردارد.

4. منزلت اوصيا و ائمه از اهل بيت

پس از امام على(ع)، يازده نفر از نسل ايشان به امامت رسيدند و منزلت و جايگاه ايشان در تأويلات قرآنى و احاديث رسول خدا(ص) تبيين شده است. حضرت عبدالعظيم بخشى از اين روايات را نقل كرده است.
در روايتى مراد از مؤمنون در آيه شريفه، «مأمونون» معرفى شده كه ايشان پس از خدا و رسولش عمل امت را خواهند ديد. ۴ و در روايت ديگر از امام صادق(ع) نقل كرده كه ما از كسانى هستيم كه مورد رحمت الهى و مصداق آيه شريفه «الاّ من رحم اللّه»۵ هستيم. ۶

1.مناقب آل ابى طالب، ج ۲، ص ۲۳۹؛ مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۲۵۲ و ۲۵۴، ح ۱۰۷.

2.كمال الدين و تمام النعمة، ص ۳۱۹؛ مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۲۳۴ و ۲۳۶، ح ۹۲.

3.الاختصاص، ص ۹۶؛ مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۲۲۶ - ۲۳۲، ح ۹۱.

4.سوره توبه، آيه ۱۰۵؛ الكافى، ج ۱، ص ۴۲۴؛ مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۱۲۸، ح ۵.

5.سوره دخان، آيه ۴۱.

6.الكافى، ج ۱، ص ۴۲۳؛ مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۱۲۸ و ۱۳۰، ح ۶.


فصلنامه علوم حديث ۲۷
28

۰.ابوبكر همچون گوش و عمر همچون چشم و عثمان همچون قلب من است و سپس آن حضرت به استناد آيه شريفه تصريح كردند كه گوش و چشم و قلب از ولايت وصى من سؤال خواهند شد و در روز قيامت، ايشان را براى سؤال و مؤاخذه نگاه خواهند داشت. ۱

و در روايات ديگر، «طريقه» را در آيه شريفه «و ألّو استقاموا على الطريقة لأسقيناهم ماءً غدقاً»،۲ به ولايت على بن ابى طالب و اوصياى وى تأويل كرده اند. ۳

ب. حديث رسول خدا(ص)

حضرت عبدالعظيم با سند از نافع، غلام عايشه جريانى را از گفت وگوى عايشه با پيامبر نقل مى كند كه غذايى براى آن حضرت آوردند و ايشان مشغول خوردن از آن شدند و در آن حال، از اميرالمؤمنين ياد كردند كه كجاست تا با من از اين غذا بخورد. پس چون عايشه پرسيد مراد شما از اميرالمؤمنين كيست، با سكوت آن حضرت مواجه شد و همچنان بار ديگر اين مطلب تكرار شد. در اين هنگام، صداى در بلند شد، پس چون عايشه در را گشود، على بن ابى طالب را بر در ديد. پس پيامبر را خبر كرد و آن حضرت به اميرالمؤمنين خوش آمد گفت و دعوت به همراهى در غذا خوردن كرد و آن گاه فرمود: خداوند قاتل تو را بكشد و دشمنت را دشمن بدارد. عايشه از هويت دشمنان پرسيد و پيامبر پاسخ دادند: دستهاى آنها با توست و تو به اين امر رضايت نخواهى داد و آن را انكار خواهى كرد. ۴
در اين حديث جايگاه بلند امام على(ع) نزد حضرت رسول(ص) به نيكى روشن مى شود.
همچنين در روايت ديگرى از حضرت عبدالعظيم به نقل از امام صادق(ع) چنين

1.معانى الأخبار، ص ۳۸۷؛ عيون اخبار الرضا(ع)، ج ۲، ص ۲۸۰؛ مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۱۲۸، ح ۴.

2.سوره جن، آيه ۱۶.

3.الكافى، ج ۱، ص ۲۲۰؛ مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۱۳۸ و ۱۴۰، ح ۱۸ و ۱۹.

4.مائة منقبة، ص ۷۴؛ مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۲۴۲ و ۲۴۴، ح ۹۷.

  • نام منبع :
    فصلنامه علوم حديث ۲۷
    تاريخ انتشار :
    بهار 1382
    سردبیر :
    محمدی نیک (ری شهری)، محمد
    صاحب امتیاز :
    دانشکده علوم حديث
    مدیر اجرایی :
    محمد قنبری
    نشانی :
    قم، بلوار پانزده خرداد، شهرک جهاد، مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، ص پ : 37185-3431
    تلفن :
    0251-7176131
    امور مشترکان :
    0251-7176413
    دورنگار :
    0251-7785050
    پست الکترونیک :
    ulumhadith@hadith.net
    امتیاز :
    علمی - پژوهشی، به استناد نامه شماره 6219/3 - 85/7/3 کمیسیون بررسی نشریات علمی کشور
    جانشین سردبیر :
    مهدی مهریزی
تعداد بازدید : 12941
صفحه از 237
پرینت  ارسال به