31
فصلنامه علوم حديث ۲۷

همچنين آيه شريفه «الذين يستمعون القول فيتبعون احسنه» نيز به عالمان حافظ حديث آل محمد -كه با امانت دارى آنها را به ديگران مى رسانند تأويل شده است. ۱ در برخى از احاديث حضرت عبدالعظيم به واسطه از امام صادق(ع) قواعدى در استفاده از حديث ائمه اطهار بيان شده است. از جمله جواز عمل به احاديث ائمه قبل از امام حاضر و نيز حجيت حديثى كه در زمان امام متأخر صادر شده و ترجيح آن بر روايت ائمه سابق و نيز تكليف بندگان خداوند و تبليغ ايشان به حد مقدورات آنها، از اين روايات استفاده مى شود. ۲

6. مهدويت

حضرت عبدالعظيم با آنكه از سادات حسنى است و كسانى از اين نسل به جهت حسادتهايى، امامت در اولاد امام حسين(ع) را برنمى تابيدند، اما روايات متعدد و جامعى را در موضوع مهدويت و امام مهدى(ع) نقل كرده است.
اين روايات در موقعيتى صادر شده كه هنوز آن حضرت متولد نشده بودند. خود اين امر، گواه بر اعتقاد عميق حضرت عبدالعظيم به مقام شامخ امامت و تبعيت كامل وى از ائمه است، همچنان كه در حديث عرض دين نيز آن حضرت، اعتقاد خود را به امام مهدى و قيام ايشان ابراز داشت و بر آن تأكيد ورزيد. ۳
روايات حضرت عبدالعظيم در اين موضوع، برخى در معرفى امام مهدى و وعده تولد ايشان است ۴ و برخى درباره وعده به قيام ايشان و خصوصيات آن ۵ و دعوت مردم به انتظار فرج آن امام است. ۶

1.الكافى، ج ۱، ص ۳۹۱؛ مسند عبدالعظيم حسنى، ح ۱۰.

2.مختصر بصائر الدرجات، ص ۹۴؛ مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۲۴۶، ح ۱۰۰ و ۱۰۱.

3.الامالى، صدوق، ص ۴۱۹؛ روضة الواعظين، ص ۳۱؛ كفاية الاثر، ص ۲۸۶؛ مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۲۱۸ و ۲۲۰، ح ۸۳.

4.كتاب الغيبة، نعمانى، ح ۱۸۶؛ مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۲۲۲، ح ۸۵.

5.كمال الدين، ج ۱، ص ۳۶؛ الاحتجاج، ج ۲، ص ۲۴۹؛ مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۱۵۰ و ۱۵۲، ح ۲۷؛ كمال الدين، ص ۳۰۳، مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۲۲۶، ح ۹۰.

6.مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۲۲۴، ح ۸۹ و ص ۲۳۲ - ۲۳۶، ح ۹۲ و ص ۲۳۶، ح ۹۳؛ الشريف المعتمد شاه عبدالعظيم الحسنى حياته و مسنده، ص ۱۰۱ - ۱۰۶.


فصلنامه علوم حديث ۲۷
30

همچنين تأويل «متوسمين» و «سبيل» كه در قرآن ذكر شده ۱ و نيز مراد از آياتى كه در «كذبوا بآياتنا كلها»۲ تكذيب شده اند، اوصيا دانسته شده اند. ۳
گذشته از اين آيات قرآنى، رسول خدا(ص) در رواياتى محبت اهل بيت را امرى لازم مى شمارد. در روايت حضرت عبدالعظيم، از امام هادى و ايشان با سند از پيامبر نقل كرده اند كه آن حضرت فرمود: خدا را براى نعمتهايش دوست بداريد و مرا براى خدا و نزديكان من را براى رضاى من دوست بداريد. ۴
صلوات بر اهل بيت نيز در روايت امام هادى(ع) از چيزهايى شمرده شده كه خداوند دوست داشته، و زيادى صلوات حضرت ابراهيم بر پيامبر و خاندانش موجب دوستى او با خدا شده است. ۵
از سوى ديگر، دشمنان ايشان پيروان ابليس ۶ و قاتلان ايشان و فرزندان انبيا، زنازادگان معرفى شده اند. ۷

5. مرجعيت علمى اهل بيت

گذشته از عمل حضرت عبدالعظيم در عرضه عقايد دينى اش بر امام هادى(ع) و تأييد آن حضرت -كه خود گوياى يك درس علمى در لزوم مراجعه در امر دين به اهل بيت است روايات متعدد نيز از طريق ايشان نقل شده كه راه شناخت دين، فرا گرفتن تعاليم دينى از ائمه و ايشان باب علم الهى هستند. ۸

1.سوره حجر، آيه ۷۵.

2.سوره قمر، آيه ۴۲.

3.الكافى، ج ۱، ص ۲۱۸ و ۲۰۷؛ مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۱۴۰، ح ۲۰ و ۲۱.

4.علل الشرايع، ج ۱، ص ۵۹۹؛ مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۲۱۰ و ۲۱۲، ح ۷۳.

5.علل الشرايع، ج ۱، ص ۳۴؛ مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۲۱۴، ح ۷۷.

6.علل الشرايع، ج ۲، ص ۵۹۸؛ مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۱۹۰ و ۱۹۲، ح ۵۹.

7.كامل الزيارات، ص ۱۶۴؛ مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۱۸۶، ح ۵۵.

8.الكافى، ج ۱، ص ۳۷۷؛ مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۱۸۲، ح ۴۸ و كتاب الغيبة، نعمانى، ص ۱۳۵؛ مسند عبدالعظيم حسنى، ص ۲۱۰، ح ۷۲.

  • نام منبع :
    فصلنامه علوم حديث ۲۷
    تاريخ انتشار :
    بهار 1382
    سردبیر :
    محمدی نیک (ری شهری)، محمد
    صاحب امتیاز :
    دانشکده علوم حديث
    مدیر اجرایی :
    محمد قنبری
    نشانی :
    قم، بلوار پانزده خرداد، شهرک جهاد، مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، ص پ : 37185-3431
    تلفن :
    0251-7176131
    امور مشترکان :
    0251-7176413
    دورنگار :
    0251-7785050
    پست الکترونیک :
    ulumhadith@hadith.net
    امتیاز :
    علمی - پژوهشی، به استناد نامه شماره 6219/3 - 85/7/3 کمیسیون بررسی نشریات علمی کشور
    جانشین سردبیر :
    مهدی مهریزی
تعداد بازدید : 12902
صفحه از 237
پرینت  ارسال به