139. «وَ لا تَهِنُوا وَ لا تَحْزَنُوا وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤمِنِينَ»
روض الجنان: «وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤمِنِينَ» ؛ و شما بلندتر و رفيعتر و غالبتر باشيد و فتح و ظفر بود شما را اگر مؤمن باشيد. ۱
721. علامه شعرانى: اگر جنگ محض براى غلبه و كشورگيرى و غنيمت باشد آنكه مغلوب شود زير دست شده و اما آنكه مرام و مقصدى دارد كه خير مردم در آن است و براى آن مىكوشد از اينكه در يك جنگ مغلوب شود شكست نخورده است، بلكه آن وقت شكست مىخورد كه مرام خود را از دست بدهد و از ايمان برگردد. مسلمانان مرام كلى و مهم داشتند و كفار قريش تنها غنيمت و انتقام مىخواستند. ۲
143. «وَ لَقَدْ كُنْتُمْ تَمَنَّوْنَ الْمَوْتَ مِنْ قَبْلِ أَنْ تَلْقَوْهُ فَقَدْ رَأَيْتُمُوهُ...»
روض الجنان:... «...فَقَدْ رَأَيْتُمُوهُ» ؛ اكنون روز احد بديدى آنچه تمنّا كردى. و اهل معانى گفتند: يعنى اسباب و مقدّمات مرگ بديدى براى آنكه مرگ نتوان ديدن چه اگر
معنى بودى هم ديدنى نبودى... . ۳
722. علامه شعرانى: «معنى» در اصطلاح ايشان معنى ثبوتى غير قابل رؤيت است، مانند علم و قدرت و ملكات نفسانى. ۴
روض الجنان: ... چنانكه اراده معصيت معصيت باشد، تمنّاى معصيت هم معصيت باشد... . ۵
723. علامه شعرانى: بعض علماى عصر ما گويند: اراده معصيت معصيت نيست. ۶
روض الجنان: ... و تمنّاى به نزديك ما و محقّقان از قبيل كلام باشد، و هُو قَوْلُ الْقائلِ. «لَيْتَ كَذا كان» آن را كه نباشد، و: «لَيْتَ كَذا لَمْ يَكُنْ» آن را كه باشد، و از ارادت در چيزى نباشد... . ۷
724. علامه شعرانى: ترجمه «ليس من الإرادة فى شىء» يعنى تمنا به هيچ وجه اراده نيست. ۸
روض الجنان: ... و عبداللّه بن قميئة الْحارثى سنگى بينداخت بر روى رسول آمد و جراحت كرد و دندان رسول بشكست، و اين ملعون بيامد و قوام* رسول عليهالسلاممىداشت تا فرصتى يابد. ۹
725. علامه شعرانى: يعنى در كمين او بود. ۱۰
1.روض الجنان، ج ۵ ، ص ۸۳ .
2.روح الجنان، ج ۳، ص ۱۹۸.
3.روض الجنان، ج ۵ ، ص ۸۹ ـ۹۰.
4.روح الجنان، ج ۳، ص ۲۰۲.
5.روض الجنان، ج ۵ ، ص ۹۰.
6.روح الجنان، ج ۳، ص ۲۰۳.
7.روض الجنان، ج ۵ ، ص ۹۲.
8.روح الجنان، ج ۳، ص ۲۰۴.
