110. «إِذْ قالَ اللّهُ يا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ اذْكُرْ نِعْمَتِي عَلَيْكَ ... وَ إِذْ تَخْلُقُ مِنَ الطِّينِ كَهَيْئَةِ الطَّيْرِ بِإذْنِى...»
روض الجنان: ... و طير، هم واحد باشد و هم جمع و هم جنس، آنكه گفت: جمع استگفت واحدش طاير است كَراكبٍ و رَكْب و ضائن و ضَأَن و آن كس كه گفت واحد است، گفت: جمعش اطيار و طيور باشد، مثل: قيل و اقيال و ذيل و اَذْيال* و بر فعول كَفَحْلٍ و فُحُولٍ و دَخل و دُخول و گفتند: اطيار جمع طاير باشد، كصاحِب و أصحاب و شاهد و أشْهاد**... . ۱
1163. علامه شعرانى: * «قيل» شاهزاده است و «ذيل» دامن. ۲
1164. ** يعنى اطيار دلالت ندارد بر آنكه طير مفرد است؛ چون گاهى وزن افعال جمع فاعل نيز مىآيد، پس شايد اطيار جمع طائر باشد. ۳
روض الجنان: قوله: «وَ إِذْ أَوْحَيْتُ إِلَى الْحَوارِيِّينَ ...» ؛ عِكْرِمه گفت، دوازده مرد بودند: فطرس و يعفونس و بُخْنُس و اندرائيس و فيلس و تلما و منتا و توماس و يعقوب خلقانا و قداوسيس و قنانيا و تودس. ۴
1165. علامه شعرانى: اسامى دوازده حوارى عيسى عليهالسلام چنين است: شمعون فطرس،
يعقوب بن زبدى، يوحنا برادرش، اندرياس برادر فطرس، فيلبس، توما، متى، برتولما، يعقوب بن حلفيا، شمعون غيور، ليبوى ملقّب به تدى، يهوداى اسخريوطى، به طورى كه در كتب نصارا مضبوط است. ۵
روض الجنان: ... و درست آن است كه گفتند: مائده فرود آمد براى آنكه ظاهر قرآن دليل آن مىكند، خداى تعالى گفت: «إِنِّي مُنَزِّلُها» ؛ من فرو فرستم آن را، و اين خبرى است مطلق و در اِخبار او تعالى خلاف نبود... .
كعب الأحبار گفت: روز يك شنبه فرود آمد، براى آن ترسايان آن را عيد گرفتند. ۶
1166. علامه شعرانى: و در كتب نصارا هم مذكور است كه مائده فرود آمد. ۷
روض الجنان: ... اسحاق بن عبداللّه گفت: بعضى از آن بدزديدند و گفتند نبايد كه دگر فرود نيايد، خداى تعالى ايشان را مسخ كرد... . ۸
1167. علامه شعرانى: يعنى مبادا كه ديگر فرود نيايد و ما گرسنه مانيم. ۹
روض الجنان: كلبى و مُقاتل گفتند: چون ايشان از عيسى خوان خواستند، خداى تعالى گفت: بفرستم، و لكن شرط آن است كه هر كه ايمان نيارد او را عذابى سخت كنم... . عيسى عليهالسلام آن نانها پاره كرد و آن ماهيان پاره كرد و بر سر آن دعا كرد تا خداى تعالى بر آن بركت كرد. ۱۰
1168. علامه شعرانى: بر اين روايت، اصل خوراك از آسمان نيامد، بلكه بركت از آسمان آمد و خوراك اندك نصيب مردم بسيار شد و همه سير شدند. و يكى از دوستان ما مردى ديد كه از چوب خشك آب بيرون آورد و به حدّى كه تخته زير آن را تر كرد و تأثير اوليا و اصحاب نفوس مقدسه در ماده عالم جسمانى خواه از بالا فرود آيد و
خواه از زمين به در آيد ممكن است؛ چنانكه صورتها را تبديل كند. ۱۱
روض الجنان: ... عيسى عليهالسلام وضوى نماز تازه كرد و نمازى دراز كرد و بسيارى بگريست. ۱۲
1169. علامه شعرانى: امروز طهارت عبادى به نام وضو و مانند آن ميان نصارا معروف نيست و غير غسل تعميد از ايشان نشنيدهايم. ۱۳
روض الجنان: و گروه گروه به مناوبه مىآمدندى. ۱۴
1170. علامه شعرانى: «مناوبه»: نوبت به نوبت. ۱۵
1.روض الجنان، ج ۷، ص ۲۰۲ ـ ۲۰۳.
2.روح الجنان، ج ۴، ص ۳۶۷.
3.روض الجنان، ج ۷، ص ۲۰۴ـ ۲۰۵.
4.روح الجنان، ج ۴، ص ۳۶۹.
5.روض الجنان، ج ۷، ص ۲۱۰.
6.روح الجنان، ج ۴، ص ۳۷۳.
7.روض الجنان، ج ۷، ص ۲۱۱.
8.روض الجنان، ج ۷، ص ۲۱۲.
9.روح الجنان، ج ۴، ص ۳۷۴.
10.روض الجنان، ج ۷، ص ۲۱۳.
11.روح الجنان، ج ۴، ص ۳۷۵.
12.روض الجنان، ج ۷، ص ۲۱۴.
13.روح الجنان، ج ۴، ص ۳۷۵.