اگر بهرى به مشرق باشند و بهرى به مغرب از كرامت من بر خداى همچنان كه آواز ابراهيم چون خلق را با حجّ دعوت كرد به گوش خلايق برسانيد. ^۱
2325. علامه شعرانى: راوى از سخن رسول صلى الله عليه و آله چنان فهميد كه رسيدن دعوت به همه مردم به اعجاز بود نه آنكه ايشان به يكديگر گويند تا دعوت به گوش همه برسد به طور عادى چنان كه در دعوت عام به طعام غالباً چنين است. و البته فهم آن كس كه حاضر بود بر احتمال غائبان رجحان دارد. ^۲
روض الجنان: ... رسول عليه السلام گفت: وقت را احياى آن گوسپند مى خواهم تا با ابو ايّوب دهم كه درويش است... .
مسلمانان چون آن بديدند، ايشان را يقين زيادت شد. رسول عليه السلام گفت: يا با ايّوب بنگر تا گوسفند تو هست؟ ابو ايّوب در نگريد، گفت: والله يا رسول الله كه همان است، ... و عبدالرّحمن عوف در اين معنى چند بيت گفت. ^۳
2326. علامه شعرانى: در بحار و مناقب آن ابيات كه دلالت بر ايمان و اخلاص عبدالرحمنِ عوف مى كند مذكور نيست ^۴ و همان را كه حاوى معجزه است نقل كرده اند. و در روايتى در همان كتب قصه زنده كردن گوسفند ابى ايوب را گويند در وقت ورود آن حضرت به مدينه بود. ^۵
روض الجنان:... جابر بن عبدالله الاَنصارى گفت: رسول عليه السلام بفرمود تا استر شهبايش را زين كردند، و او را بر نشاند. و سلمان را فرمود: تا عنان او گرفت، و رسول عليه السلام با او برفت و اهل البيت از: حمزه و عقيل و جعفر و جز ايشان، در پيش مى رفتند و با سلاح... . و زنان رسول عليه السلام در پيش مى رفتند و رجز مى گفتند. اوّل كس كه از ايشان

اين خطبه برخواند: «الْحَمْدُ للّه المَحْمُودِ بِنِعمَتِهِ المَعْبُودِ بقُدْرَتِهِ...». ^۱
2322. علامه شعرانى: اهل ظاهر را در سخن گفتن فرشتگان اوهام بسيار است و شايد انكار كنند و اهل تحقيق را حقيقت مقصود آشكار است. و اين از جمله آن متشابهات است كه معنى آن را به خداوند بايد واگذاشت و توجيه بى دليل نكرد. و اگر گويند: خداوند اسماء را به آدم آموخت و ملائكه در مقابل او اظهار عجز كردند و كسى كه اسم نداند چگونه خطبه كند؟ گوييم: ملائكه همان وقت كه گفتند ما اسماء نمى دانيم با خداوند تكلم كردند كه «سُبْحانَكَ لا عِلْمَ لَنا إِلاّ ما عَلَّمْتَنا»^۲ . و نطق آنان نوعى ديگر است كه چون به زبان عربى درآيد به اين مضمون شود و نسبت تفهيم و تفهم آنان به همه زبانها على السويه است و شرافت زبان عربى است كه خداوند آن را براى قرآن برگزيد. ^۳
روض الجنان: بُسر. ^۴
2323. علامه شعرانى: «بسر» غوره خرما است و شيرين است. ^۵
روض الجنان: سازه. ^۶
2324. علامه شعرانى: «سازه» ليف خرما است و هر چه از آن بافند. ^۷
روض الجنان:... چون دو ساعت از روز بگذشت همه طبخها ساخته بودند و طعامها مُعدّ كرده. رسول عليه السلام على را گفت: برخيز و جمله مهاجر و انصار را و اهل مدينه را از مردان و مواليان و بندگان و كودكان همه را بخوان و حاضر كن، ... .
گفت: يا على تو بر بام اين خانه رو آواز ده و بگو كه: يا ايُّها النّاسُ اَجيبُوا رَسُولَ الله؛ اى مردمان اجابت كنى رسول خداى را، كه خداى تعالى آواز تو به گوش ايشان برساند و