سوره غاشيه

«بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ»

17. «أَ فَلا يَنْظُرُونَ إِلَى الاْءِبِلِ كَيْفَ خُلِقَتْ» .

روض الجنان: ودر بعضى تفسيرها آمد كه: يك روز موشى بيامد و زمام شترى گرفت و مى برد و شتر بر اثر او مى رفت تا موش به سوراخ فروشد. شتر هم آنجا بايستاد. چون مردم بر آن واقف شدند، گفتند: سُبْحان آن خداى كه جانورى به اين بزرگى را مسخّر ضعيفى كرد. در اثر هست كه شُريح قاضى هر وقت گفتى: بيايى تا به كناسه كوفه رويم. و نَنْظُرُ إلى الاِبِلِ كَيْفَ خُلِقَتْ؛ و در شتر نگريم كه خداى چگونه آفريد. بعضى مفسّران گفتند: مراد به «اِبِلْ» ابر است جز آنكه اين را در لغت اصلى نيست و بر اين شاهدى نيست از اشعار، و از ظاهر لفظ اين معنى مفهوم نيست و نه نيز قرينه اى دارد. ^۱
2904. علامه شعرانى: ظاهراً مراد گوينده استعاره است؛ يعنى ابرها مانند شتر، اما بى

را ازبر مى خواند در نماز كسوف و در غير آن. ^۱
2902. ** يعنى بى مشيت خدا مضمون كلام واقع شدنى نيست. عوام پندارند اگر سنگى را رها كنند به زمين افتد خدا بخواهد يا نخواهد، اما هيچ چيز بى مشيت خدا نباشد، خدا خواست كه پيغمبر از نسيان معصوم باشد و اگر نمى خواست فراموشى بر او محال نبود. ^۲

13. «ثُمَّ لا يَمُوتُ فِيها وَ لا يَحْيى» .

روض الجنان: «ثُمَّ لا يَمُوتُ فِيها وَ لا يَحْيى» ؛ پس حال او چنان باشد در دوزخ كه بنميرد تا بياسايد از عذاب، و زنده نشود زندگانيى كه او را در آن راحتى باشد. ابن عطا گفت: بنميرد تا از رنج قطيعت برهد و زنده نباشد تا اميد وُصلت دارد. ^۳
2903. علامه شعرانى: يعنى رنج دورى از خدا و ثواب او با اميد وصال و رسيدن به او. ^۴