قرينه نمى توان لفظ را بر معنى مستعار حمل كرد. ۱
22. «لَسْتَ عَلَيْهِمْ بِمُصَيْطِرٍ» .
روض الجنان: «لَسْتَ عَلَيْهِمْ بِمُصَيْطِرٍ» ؛ تو بر ايشان نگهبان و مسلّط و جبّارنه اى... گفتند: اين منسوخ است به آيت قتال. ۲
2905. علامه شعرانى: در آيه «لا إِكْراهَ فِي الدِّينِ»۳ كه نمى توان گفت منسوخ است، توجيهى بهتر گذشت. ۴
23. «إِلاّ مَنْ تَوَلّى وَ كَفَرَ» .
روض الجنان: «إِلاّ مَنْ تَوَلّى وَ كَفَرَ» ؛ الاّ آنكه برگردد و كافر شود. در اين استثناء خلاف كردند كه راجع با چيست بعضى گفتند: راجع است إلى قوْلِهِ: «فَذَكِّرْ» ، يعنى تذكير كن آنان را كه قوم تواند، الاّ آنان را كه برگشته اند و كافر شده كه ايشان را تذكير تو سود ندارد، و اين قول خطاست براى آنكه رسول عليه السلام خود مبعوث به كافران است. اگر او مؤمنان را تذكير كردى به اوّل كس نبود كه به او ايمان داشت تا او را تذكير كردى. ۵
2906. علامه شعرانى: [به اوّل كس نبود كه به او ايمان داشت] يعنى در اوّل كسى به او ايمان نداشت. ۶
1.روح الجنان، ج ۱۲، ص ۶۸.
2.روض الجنان، ج ۲۰، ص ۲۴۸.
3.بقره (۲): ۲۵۶.
4.روح الجنان، ج ۱۲، ص ۶۹.
5.روض الجنان، ج ۲۰، ص ۲۴۹.
6.روح الجنان، ج ۱۲، ص ۶۹.