1873. ** غده هاى خاص هست كه از آن موم مى تراود مانند شير از پستان وغده هاى ديگر كه عسل مى دهد و اين كارها را زنبور كارگر انجام مى دهند به الهام الهى، و ملكه امر و نهى ندارد بلكه تنها مادر است و تخم مى گذارد و غذا بهتر مى خورد وعمرش طولانى تر است و هر وقت خانه ها را از عسل پر كرد وجمعيت مملكت بسيار شد با گروهى از عمال به جاى ديگر هجرت مى كند. ^۱

81 . «وَ اللّهُ جَعَلَ لَكُمْ مِمّا خَلَقَ ظِلالاً وَ جَعَلَ لَكُمْ مِنَ الْجِبالِ أَكْناناً وَ جَعَلَ لَكُمْ سَرابِيلَ تَقِيكُمُ الْحَرَّ وَ سَرابِيلَ تَقِيكُمْ بَأْسَكُمْ كَذلِكَ يُتِمُّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تُسْلِمُونَ» .

روض الجنان: باز پايد. ^۲
1874. علامه شعرانى: يعنى حفظ كند و پاييدن حفظ كردن است. ^۳
روض الجنان:.... عطاء خراسانى گفت: قرآن بر حسب عادت و آلت عرب آمد، نبينى كه خداى گفت: منَ الجِبال أكْناناً؟ و آنچه براى ما پديد كرد بيشتر و بهتر است... ^۴
1875. علامه شعرانى: آن حكمت كه در پشم و كرك هست و آن عجايب كه در خلقت آن براى پوشش جانوران تعبيه شده است در ابريشم و كتان و پنبه حاصل نمى شود و از اين جهت براى نگاهدارى حيوان خداوند پشم آفريد نه پنبه. انسان هم كه مرضش از اختلاف حرارت و برودت هوا پديد آمده است بايد عضو آفت زده را با پشم بپوشد و به پنبه سود ندارد. از اين جهت، خداوند براى حفظ پشم را ذكر كرد و غير پشم آن فايده را ندارد. نيز آن اكنان و منزل گاه و سايبان كه در كوه است به دست قدرت آفريده شده است در دلالت بر حكمت او واضح تر است از

مى شود و خانه هاشان دو طبقه است هنگامى كه در كوه يا درختان بيابان خانه كنند منحصر به همان دو است و در كندوهاى مصنوعى هم دو به دو طبقه چندى كه گنجايش كندو باشد قعر هر خانه به شكل هرمى است كه از سه سطح لوزى شكل فراهم آمده، رأس و برجستگى هاى يك طبقه در فرو رفتگى هاى طبقه زير آن قرار گرفته است. و تجربه كرده اند كه اگر سطحى از موم به شكل مربع يا شكل ديگر كه دلخواه زنبور نيست به وسيله قالب مصنوعى پايه ريزى كنند و زنبور را در آن رها كنند او به قوه الهام الهى متابعت آن پايه غلط نمى كند و خود به شكل صحيح ديوارها را بالا مى آورد.
در كتب نصارا آمده است كه يكى از نواده هاى كاسينى ـ منجم معروف فرانسه ـ لوزى قعر خانه ها را اندازه گرفت، زاويه بزرگ آن 109 درجه و 28 دقيقه بود و زاويه كوچك تر 70 درجه و 32 دقيقه. مردى ديگر براى مهندس بزرگ و معروف آلمانى موسوم به كونيگ نوشت اگر كسى خواهد به كمترين مقدار مصالح بزرگ ترين گنجايش هرمى بسازد كه از سه سطح لوزى فراهم آيد زواياى لوزى چه خواهد بود؟ او به حساب ديفرانسيل حل معضل كرده در جواب نوشت 109 درجه و 26 دقيقه و 70 درجه و 34 دقيقه، بى آنكه بداند سؤال راجع به خانه زنبور است دو دقيقه با يكديگر تفاوت آمد. پس از وى مهندس ديگر به دقت حساب كرد و نام او ماگ لورن و چنان يافت كه آن دو دقيقه خلاف هم در حساب اوّل تقريب و مسامحه است. حيوان شناس بزرگ معاصر مالئون برتن پس از نقل اين حكايت گويد: سخن فيثاغورس درست آمد كه مى گفت هيچ چيز تا در عالم غيب با هندسه سنجيده نشود به اين علم نمى آيد.
ما گوييم در اين معنى آيه كريمه قرآن است: «وَ إِنْ مِنْ شَيْءٍ إِلاّ عِنْدَنا خَزائِنُهُ وَ ما نُنَزِّلُهُ إِلاّ بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ»^۱ و نيز فرمود «وَ كُلُّ شَيْءٍ عِنْدَهُ بِمِقْدارٍ * عالِمُ الْغَيْبِ وَ الشَّهادَةِ الْكَبِيرُ الْمُتَعالِ» . ^۲