را مى ترساند به آنچه خواهد از آيات تا باشد كه انديشه كنند و با درگاه او شوند. ^۱
1982. علامه شعرانى: آيات عذاب است نه معجزه. ^۲

60. «وَ إِذْ قُلْنا لَكَ إِنَّ رَبَّكَ أَحاطَ بِالنّاسِ وَ ما جَعَلْنَا الرُّؤيَا الَّتِي أَرَيْناكَ إِلاّ فِتْنَةً لِلنّاسِ وَ الشَّجَرَةَ الْمَلْعُونَةَ فِي الْقُرْآنِ وَ نُخَوِّفُهُمْ فَما يَزِيدُهُمْ إِلاّ طُغْياناً كَبِيراً» .

روض الجنان:... مردى را ديدم كَلّوبى آهنين به دست گرفته... . ^۳
1983. علامه شعرانى: «كلاب» قلاب است و «كلوب» ظاهراً لغتى است در همان معنى و جاى ديگر نيافتيم. ^۴
روض الجنان: آتش مى شخيد. ^۵
1984. علامه شعرانى: شخيدن لغزيدن و افتادن است. ^۶
روض الجنان: جَهامت. ^۷
1985. علامه شعرانى: ترشرويى. ^۸

62. «قالَ أَ رَأَيْتَكَ هذَا الَّذِي كَرَّمْتَ عَلَيَّ لَئِنْ أَخَّرْتَنِ إِلى يَوْمِ الْقِيامَةِ لَأَحْتَنِكَنَّ ذُرِّيَّتَهُ إِلاّ قَلِيلاً» .

روض الجنان: «قالَ أَ رَأَيْتَكَ» ، گفتند: عرب اين كلمه استعمال كنند در جاى اَخْبرْنى وَ قُل لى، گفت: بگو مرا. و كاف را محلى نيست از اعراب، و اين براى

استحقاق شما، آنگه خطاب كرد با رسول، گفت: ما نفرستاديم تو را تا وكيل ايشان باشى و موكّل برايشان و ايشان را به قهر و جبر منع كنى از كفر و معاصى. ^۱
1979. علامه شعرانى: چون خداوند به اراده خود انسان را مختار آفريده است و جبر خلاف طبيعت او است. و تربيت اجبارى مانند آن است كه درختى را زير سرپوش پرورند. پيغمبران خدا هم به مردم راه حق را تعليم مى دادند وداعى خير ايجاد مى كردند تا آنها خود به اختيار خود طريقه درست را برگزينند واز بدى به اراده خود اجتناب كنند، اما ستمكاران مانند فرعون و ديگر دشمنان دين انسان را مانند جماد آلت اجراى مقاصد خويش قرار مى دهند كه خواه وناخواه اراده جباران را اجرا كنند و اين خلاف طريقه انبيا است و مخالف طبيعت بشر. به اين جهت هرگز جباران بر دينداران فيروز نخواهند شد، چون قسر بر طبيعت غلبه نمى كند. ^۲

59 . «وَ ما مَنَعَنا أَنْ نُرْسِلَ بِالاْياتِ إِلاّ أَنْ كَذَّبَ بِهَا الْأَوَّلُونَ وَ آتَيْنا ثَمُودَ النّاقَةَ مُبْصِرَةً فَظَلَمُوا بِها وَ ما نُرْسِلُ بِالاْياتِ إِلاّ تَخْوِيفاً» .

روض الجنان: كقوله عليه السلام : اَلْوَلد مَبْخَلَةٌ مجبنةٌ*، قال: والكُفْر مَخْبَثة لِنَفْسِ الْمُنَعّمْ**. ^۳
1980. علامه شعرانى: * فرزند انسان را به جبن و بخل وادار مى كند وبراى آنكه فرزند محتاج نشود از بخشيدن مال خود ابا دارد و براى آنكه بى سرپرست ماند در جنگ و مهالك اقدام نمى كند.
1981. ** كسى كه انعام برتو كرده اگر ناسپاسى كنى او از انعام نادم مى شود. ^۴
روض الجنان: ... «وَ ما نُرْسِلُ بِالاْياتِ» ؛ و ما آيات و دلالات نفرستيم الاّ بر وجه تخويف و انذار و ترسانيدن، تا بترسند و ايمان آرند. قتاده گفت: خداى تعالى بندگان