فشانيم خاكستر آن. و ابو جعفر المدنىّ خواند: لنحرقنَّهُ، منْ قوْلهم: حرَقتُهُ بالمِبْرَدِ اِذا بَرَدْتَهُ وَحَرَقْتَهُ ايضاً، يعنى به سوهان بساييم و پس در دريا فشانيم. و اصل هر دو كلمه يكى است كه هر دو جاى تفريق حاصل آيد. و اصلِ نسف، گندم بر باددادن باشد تا كاه از او جدا شود، و آلت آن را كه ما «جَوَن» گوييم آن را منسفة خواندند. ۱
2149. علامه شعرانى: «جَوَن» به دو حركت بر وزن فرس فارسى است، آلتى بوده است براى پاك كردن گندم از كاه. و از برهان معلوم مى شود آن را به گاو مى بستند و چنان بوده كه گاو آن را مى گردانيد و گندم پاك مى شد. ۲ و از عبارت مؤلف معلوم مى شود مانند زمان ما آلتى بوده مانند پنجه بر سر چوبى. ۳
103 ـ 104. «يَتَخافَتُونَ بَيْنَهُمْ إِنْ لَبِثْتُمْ إِلاّ عَشْراً * نَحْنُ أَعْلَمُ بِما يَقُولُونَ إِذْ يَقُولُ أَمْثَلُهُمْ طَرِيقَةً إِنْ لَبِثْتُمْ إِلاّ يَوْماً» .
روض الجنان: «يَتَخافَتُونَ» ؛ با يكديگر چيزى كه گويند به سرّ گويند و آواز نرم، چه زهره ندارند كه آواز بردارند از هول آن روز، با يكديگر به سرّ گويند. «إِنْ لَبِثْتُمْ» مقام نكردى شما مگر ده روز*. «ان»، به معنى «ما»ى نافيه است، و براى آن «عَشْراً» گفت و عشْرَةً نگفت كه ليالى خواست، براى آنكه عرب حساب بر ماه كنند و ماه به شب برآيد كه مردم او را ببينند.
آنگه گفت: اگر چه اين حديث به سرّ گويند، ما عالم تريم به آنچه ايشان گويند «اِذْ يَقُولُ» ؛ آنگه گويد كسى كه در ميان ايشان از او نيكو طريقه تر نباشد گويد: «إِنْ لَبِثْتُمْ إِلاّ يَوْماً» ؛ شما بيشتر از روزى مقام نكردى در گور، يعنى ايشان را مدّت مقام در گور اندك آيد از آنكه ايشان مرده باشند و بى خبر از مرور احوال و سنين**. ۴
