135
تحقيق در تفسير ابوالفتوح رازي ج1

آن كتاب در كتب و اخبارى كه از طرق خود ما روايت شده، مذكور است. لهذا علماى ما بر آن اعتماد نموده و متصدّى شرح و تفسير آن شده اند... و شيخ ابوالفتوح رازى در فضل مشهور است و كتب او معروف و مألوف است.
9. از كتاب كشف الظّنون عن أسامى الكتب والفنون، تأليف ملاّ كاتب چلبى 1068 يا 1066 (زركلى، ص 1042) ص 579 ص 19: «روض الجنان فى التفسير» (كتاب كشف الظنون بين 1058 و 1068 تأليف شده).
10. از كتاب كشف الحجب و الأستار عن اسامى الكتب والاستار:
روض الجنان و روح الجنان فى تفسير القرآن فى عشرين مجلداً بالفارسية لجمال الدين ابى الفتوح الحسين بن على بن محمّد الخزاعى الرازى (ص 294، نمره 1590). ۱
11. از كتاب روضات الجنات تأليف آقا محمّد باقر خوانسارى:
الشيخ جمال الملّة والحق والدين الحسين بن على بن محمّد بن احمد الخزاعى النيشابورى الأصل، معروف بالشيخ (ابى الفتوح) الرازى، المفسّر الفارسى المشهور، از اعلام علماء تفسير و كلام و اعاظم فضلاى ناقلين احاديث قرن ششم هجرى و از خلفاى بُدَيل بن ورقاء خزاعى است. و بُدَيل از اكابر صحابه حضرت رسول و خاندان ابوالفتوح يكى از اجلّه بيوتات عرب مى باشد كه در عجم توطّن اختيار كردند و در ايران سكنا گزيدند. (ص 183 ـ 184).

1.در سال ۱۲۹۶ق تأليف شده و مؤلف آن نيز در ۲۱ ربيع الاول سنه ۱۳۱۳ق در مشهد وفات يافت.


تحقيق در تفسير ابوالفتوح رازي ج1
134

نرسيده و اين تفسير فارسى او در رشاقت تحرير و عذوبت تقرير و دقّت نظر بى نظير است. فخرالدين رازى اساس تفسير كبير خود را از آنجا اقتباس نموده و جهت دفع توهّم انتحال، بعضى از تشكيكات خود را بر آن افزوده. در مطاوى اين مجالس پر نور شطرى از روايات و لطائف نكات و اشارات او مسطور است. و او را تفسيرى عربى هست كه در خطبه تفسير فارسى به آن اشاره نموده، امّا تا غايت به نظر مطالعه فقير نرسيده. و شيخ عبدالجليل رازى در بعضى از مصنّفات خود ذكر شيخ ابوالفتوح نموده و گفته كه خواجه امام ابوالفتوح رازى مصنّف بيست مجلّد است از تفسير قرآن و در موضعى ديگر گفته كه خواجه امام ابوالفتوح رازى را بيست مجلّد از تفسير قرآن تصنيف اوست كه ائمّه و علماى همه طوايف طالب و راغب اند آن را، و ظاهراً اكثر آن مجلّدات از تفسير عربى او خواهد بود؛ زيرا كه نسخه تفسير فارسى او چهار مجلّد است كه هر كدام به قدر سى هزار بيت باشد و شايد كه هشت مجلّد نيز سازند. پس باقى آن مجلّدات از تفسير عربى او خواهد بود ـ وفّقنا اللّه لتحصيله والاستفادة منه بمنّه وجوده. از بعضى ثقات مسموع شده كه قبر شريفش در اصفهان واقع است ـ واللّه تعالى اعلم (اواسط جلد پنجم مجالس المؤمنين نسخه خطّى مرحوم قزوينى:) و كتاب شرح شهاب الأخبار و كتاب تفسير كبير، هر دو، از تأليفات محقّق نحرير شيخ ابوالفتوح رازى.
و پس از آن مى گويد:
8. از كتاب بحارالانوار مجلسى، جلد اوّل، صفحه 10:
و كتاب الشهاب ۱ ، گر چه از مؤلّفات مخالفين است، لكن اكثر فقرات

1.كتاب شهاب الأخبار، تأليف قاضى ابوعبداللّه محمد بن سلامة بن جعفر بن على بن حكمون مصرى قضاعى شافعى، از قضات مصر در عهد فاطميين كه در سال ۴۵۴ وفات يافته و بنا بر تصريح حاجى خليفه در كشف الظنون و نيز در جلد سوم مستدرك (ص ۳۶۷ ـ ۳۶۸) بر كتاب مزبور شروحى نوشته اند كه اسامى آنها در دو كتاب اخيرالذكر آمده است.

  • نام منبع :
    تحقيق در تفسير ابوالفتوح رازي ج1
    سایر پدیدآورندگان :
    زماني نژاد، علي اكبر
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1384
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 115450
صفحه از 504
پرینت  ارسال به