201
تحقيق در تفسير ابوالفتوح رازي ج1

ج 1، ص 214).
در اين عبارت سَواءٌ در تعبير «سوا اگر... و اگر» به معنى خواه اين و خواه آن، استعمال شده و نظاير آن در اثناى تفسير بسيار ديده مى شود ۱ . ۲

2. عند: نزد، پيش، نزديك

مثال:
و اسباب و افعالى كه بنده عند آن بكردن به طاعت نزديك شود و از معصيت دور شود (تفسير ابوالفتوح رازى، ج 1، ص 33). ۳
مثال ديگر:
وجهى ديگر آن است كه خداى تعالى افعالى كرد با ايشان كه ايشان عند آن بايست تا به ايمان و طاعت نزديك شوند. ايشان در كفر بيفزودند، آن گه آن زياده را خداى تعالى با خود حواله كرد (تفسير ابوالفتوح رازى، ج 1، ص 49). ۴
مثال ديگر:
امّا به شيطان حواله كرد؛ براى آنكه عند وسواس او حاصل آيد...؛ چون عند نزول او، آن زياده حاصل شد (تفسير ابوالفتوح رازى، ج 1، ص 92) ۵ . ۶

3. انّما

1.رجوع كنيد به صفحات ۱۰۹، ۱۱۲، ۳۳۴ و ۹۲ از مجلد يكم و به صفحه ۲۱۱ از جلد دوم و به صفحات ۵، ۱۳، ۱۴، ۳۹ از مجلد چهارم تفسير ابوالفتوح رازى.

2.ر.ك: روض الجنان، ج ۱، ص ۲۶۰، ۲۶۸، ۲۲۱؛ ج ۳، ص ۱۰۴.

3.همان، ج ۱، ص ۸۳ .

4.همان، ج ۱، ص ۱۲۲.

5.براى پيدا كردن مثالهاى مشابه به صفحات ۸۶، ۹۶، ۲۶، ۵۳، ۴۹، ۳۳۴، ۲۰، ۱، ۴۰، ۷۴ از مجلد اول مراجعه شود.

6.روض الجنان، ج ۱، ص ۲۲۲.


تحقيق در تفسير ابوالفتوح رازي ج1
200

متداول بوده است. به هر صورت، ورود اين قبيل ادوات و جمله هاى تازى در نثر ابوالفتوح رازى، كه لامحاله تحت تأثير ادبيّات عرب انجام پذيرفته، از نظر تحليل و تجزيه سبك نثر تفسير، درخور توجّه و اهميّت است.
اينك نمونه اى چند از هر يك از ادوات و كلمات و عبارات عربى و طرز استعمال آنها:

1. سوا: جز، مگر، غير (از).

«اعتراف به دل آن باشد كه بداند كه آن نعمت كه بدو مى رسد، از جهت منعم است، سوا اگر به واسطه بدو رسد» (تفسير ابوالفتوح رازى، ج 1، ص 26). ۱
مثال ديگر:
در گفتن آمين در آخر الحمد به نزديك اهل البيت عليهم السلام نشايد و از قواطع نماز بود، سوا اگر جهر كند و اگر اخفات، اگر امام باشد و اگر مأموم (تفسير ابوالفتوح رازى، ج 1، ص 36). ۲
مثال ديگر:
«و يقين هر علمى باشد مستدرك. پس شك سوا اگر ضرورى بود و اگر اكتسابى و...» (تفسير ابوالفتوح رازى، ج 1، ص 43). ۳
مثال ديگر:
و سوگند جز به خدا يا نامى از نامهاى او درست نباشد. چون گويد: و حقّ اللّه ، سوگند نباشد، سوا اگر قصد سوگند كند و اگر نه، و چون گويد: حَلَفتُ يا احلَفُ يا اُقسِمُ، و نگويد: باللّه با نامى از نامهاى خدا نزديك ما سوگند نباشد، سوا اگر به نيّتش سوگند باشد و اگر نباشد (تفسير ابوالفتوح رازى،

1.روض الجنان، ج ۱، ص ۶۶.

2.همان، ج ۱، ص ۹۰.

3.همان، ج ۱، ص ۱۰۸.

  • نام منبع :
    تحقيق در تفسير ابوالفتوح رازي ج1
    سایر پدیدآورندگان :
    زماني نژاد، علي اكبر
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1384
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 115754
صفحه از 504
پرینت  ارسال به