... و [از خداى تعالى] بترسى خداى [تعالى] به آنچه شما مى كنى داناست (ص 149، ترجمه آيه 127، سوره حزب، نيمه اول).
برخى ۱ از محقّقان معتقدند كه در لهجات بعض از نقاط ايران، دال آخر صيغه جمع مخاطب را (كنيد ـ خوريد) و مانند آن به تاى مثناة فوقيه قلب مى كرده اند؛ همچنان كه در بعض از لهجات خراسان نيز چنين بوده. بنابراين به جاى كنيد، كنيت و به جاى خوريد، خوريت مى گفته اند.
در بعض لهجات ديگر، گويا اين دال را به كلّى حذف كرده، به جاى كنيد و خوريد، كنى و خورى مى گفته اند. شيخ اين تعبير غريب را مطرداً به جاى تعبير قياسى معمولى و به عوض آن استعمال نكرده؛ بلكه هر دو شيوه را توأماً به كار برده؛ گاهى نيز در يك جمله و عبارت به هر دو طريقه تفنّن مى كند؛ مثلاً در ص 546 از مجلّد ۲ نخستين:
رسول عليه السلام به نزديك قريش آمد و ايشان را در مسجد الحرام بتان را مى پرستيدند و بتان را بياراسته بودند ايشان را ملامت كرد و گفت: شرم نداريد كه دين پدر خود ابراهيم و اسماعيل رها كرده، جمادى را مى پرستى.
به طورى كه در اين عبارت ملاحظه مى شود، شيخ به هر دو شيوه نگارش دست زده و «شرم نداريد» و «جمادى را مى پرستى» آورده و اين خود نشان مى دهد كه روش اخير، يعنى به كار بردن صيغه مفرد مخاطب با فاعل جمع، از نظر وى تفاوتى نداشته، يكسان تلقّى مى گرديد و چون شواهد متعدّد و مثالهاى بسيار در اثناى تفسير در دست است، لذا اين نظر را بايد كلّى و معتبر دانست كه در لهجه رى ذال
