389
تحقيق در تفسير ابوالفتوح رازي ج1

عقيده خود را (عقيده شيعه) مستنداً و مستدلاً بر كرسى مى نشاند كه از نظر احتراز از اطاله كلام به ذكر فهرست مباحث كلامى اكتفاء مى كند؛ باشد كه راهنماى پژوهندگان و علاقه مندان به اين مباحث قرار گيرد.

فهرست مباحث كلامى تفسير ابوالفتوح

درباره مسائل جبر و اختيار، قضا و قدر، گناه صغيره و كبيره، شفاعت و جز آنها به صفحات: 10 ـ 23 ـ 41 ـ 45 ـ 95 ـ 66 ـ 111 ـ 139 ـ 144 ـ 149 ـ 290 ـ 310 ـ 436 ـ 437 ـ 443 ـ 444 ـ 575 ـ 600 ـ 622 ـ 627 ـ 698 ـ 735 ـ 742 ـ 756 ـ 757 ـ 769 جلد اوّل رجوع شود. ۱
و راجع به مسائل جبر و اختيار، ايمان، عدل، اعمال بندگان، كفر، فرشتگان و پيمبران، قدم و حدوث قرآن، قضا و قدر، كبيره و صغيره و مانند آنها به صفحات: 3 ـ 11 ـ 13 ـ 14 ـ 19 ـ 22 ـ 30 ـ 45 ـ 49 ـ 79 ـ 137 ـ 231 ـ 233 ـ 234 ـ 264 ـ 267 ـ 276 ـ 278 ـ 282 ـ 290 ـ 292 ـ 299 ـ 300 ـ 302 ـ 310 ـ 334 ـ 352 ـ 365 ـ 371 ـ 375 ـ 377 ـ 384 ـ 401 ـ 412 ـ 428 ـ 434 ـ 442 ـ 510 ـ 523 ـ 533 ـ 539 ـ 542 ـ 548 ـ 638 جلد دوم رجوع شود. ۲

1.روض الجنان، ج ۱، ص ۲۸، ۱۰۳ ـ ۱۰۵، ۱۱۲ ـ ۱۱۴، ۱۶۱ ـ ۱۶۳، ۲۲۰ ـ ۲۲۲، ۲۶۵ ـ ۲۶۶؛ ج ۲، ص ۴ ـ ۵، ۱۶ ـ ۱۸، ۲۹ ـ ۳۰؛ ج ۳، ص ۲۶ ـ ۲۷، ۷۸، ۷۹، ۳۹۰ ـ ۳۹۴، ۴۰۹ ـ ۴۱۴؛ ج ۴، ص ۳۵۷ ـ ۳۵۹، ۴۲۰ ـ ۴۲۳، ۴۷۸ ـ ۴۸۰؛ ج ۵، ص ۶ ـ ۸، ۱۸۹ ـ ۱۹۰، ۲۸۳ ـ ۲۸۴، ۳۰۱، ۳۳۶ ـ ۳۴۱، ۳۷۰ ـ ۳۷۲.

2.همان، ج ۶، ص ۶ ـ ۷، ۲۶ ـ ۲۸، ۳۱ ـ ۳۴، ۴۷، ۵۴، ۷۳ ـ ۷۴، ۱۱۲ ـ ۱۱۳، ۱۲۲ ـ ۱۲۳، ۱۹۶ ـ ۱۹۷، ۳۴۱ ـ ۳۴۲؛ ج ۷، ص ۱۶۸، ۱۷۴ ـ ۱۷۸، ۲۵۷ ـ ۲۵۹، ۲۶۵، ۲۸۹، ۲۹۵، ۳۰۶، ۳۲۸، ۳۳۳، ۳۵۰ ـ ۳۵۴، ۳۵۸ ـ ۳۶۰، ۳۸۰ ـ ۳۸۱؛ ج ۸، ص ۲۹ ـ ۳۰، ۸۰، ۱۱۵، ۱۳۲، ۱۳۴، ۱۴۴، ۱۵۰، ۱۶۹، ۱۷۰، ۲۱۷، ۲۴۹، ۲۹۸، ۳۱۴؛ ج ۹، ص ۶۳، ۶۴، ۹۳، ۱۱۶، ۱۳۰ ـ ۱۳۱، ۱۳۷، ۱۵۱؛ ج ۱۰، ص ۴۳.


تحقيق در تفسير ابوالفتوح رازي ج1
388

است، نه زياده منافع، و در تقويت و تأييد نظر خويش به بيان اميرالمؤمنين على عليه السلامكه فرمود: «الشفيع جناح الطالب» و به قول رسول صلى الله عليه و آله كه گفت: «اشفعوا توجروا» توسّل مى جويد و نظر خود را، كه همان نظر اهل تشيّع باشد، بر كرسى مى نشاند. ۱
يكى ديگر از مسائل مورد بحث، مسئله معراج حضرت رسول صلى الله عليه و آله مى باشد. شيخ در اثناى تفسير، عقايد فرق معتزله و حشويان و نجّاريان را درباره معراج آن حضرت رد مى كند. معتزلى مذهب عقيده دارد كه پيمبر اسلام تا بيت المقدس بيشتر نرفته و استنادشان به ظاهر آيه قرآن است. نجّاريان مى گويند: پيشواى اسلام معراج را در خواب ديد و حشويان گفتند كه روح پيغمبر به معراج رفته و تن او در مكّه بوده. شيخ در ردّ عقايد مذكور گويد:
آنچه درست است آن است كه رسول صلى الله عليه و آله را به آسمان بردند به نفس و تن او، و آسمان ها بر او عرض كردند و بهشت و دوزخ بر او عرض كردند و او معاينه بديد؛ چنان كه گفت: «عرضت علىّ الجنّة حتّى همت ان اقطف من ثمراتها و عرضت على النار حتى اتّقيت حرّها بيدى»؛ چنان كه در سياقه قصّه بيامد. ۲
ديگر از مسائل كلامى مورد بحث شيخ، مسئله ايمان و ردّ نظريّه پيروان مذهب معتزله و حشويان است كه در ج 1، ص 41 ۳ كوتاهى مى كند و آراى مخالفان را مردود و اسناد ايشان را مطعون مى داند و در پايان بحث مى گويد كه: «استقصاى كلام در اين باب اين كتاب احتمال نكند».
بارى، شيخ در اثناى تفسير، همه جا به ردّ عقايد مذاهب ديگر مى پردازد و

1.تفسير شيخ ابوالفتوح، ج ۱، ص ۱۱۱ [روض الجنان، ج ۱، ص ۲۶۵؛ ج ۶، ص ۳۹].

2.تفسير ابوالفتوح رازى، ج ۳، ص ۳۱۰ [روض الجنان، ج ۱۲، ص ۱۲۹].

3.روض الجنان، ج ۱، ص ۱۰۳.

  • نام منبع :
    تحقيق در تفسير ابوالفتوح رازي ج1
    سایر پدیدآورندگان :
    زماني نژاد، علي اكبر
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1384
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 114934
صفحه از 504
پرینت  ارسال به