اشعار در مقام ترجمه: «وَ مِنَ النّاسِ مَنْ يُعْجِبُكَ قَوْلُهُ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ يُشْهِدُ اللّهُ عَلى ما فِي قَلْبِهِ وَ هُوَ أَلَدُّ الْخِصامِ» :
و از شأن منافق اين بود كه دوروى و دوزبان باشد. دو روى دارد: يكى با تو و يكى با خصم تو. دو زبان دارد: يكى با تو و يكى با دشمن تو.
من كان كالطرس ذا وجهين من سفهو ذاللسانين فيما قال من كلم
فسودن وجهه كالطرس محتسباًواضرب علاوته بالسيف كالقلم
ترجمه:
هر كه چون كاغذ و قلم باشددو زبان و دو روى گاه سخن
همچو كاغذ سياه كن رويشچون قلم گردنش به تيغ بزن
مثال ديگر: «كَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلِيلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثِيرَةً بِإِذْنِ اللّهِ» .
به تقريبى اين رباعى را كه ترجمه و معنى آيه را متضمن باشد آورده:
شاها! همه فتح در سر رايت توستوين نادره بازپسين غايت توست
هر چند كه لشكر عدو بى عدد استكم من فئة قليلة آيت توست
اين رباعى نيست به اشعار فارسى ديگرى كه در اثناى تفسير آمده، پرمايه تر است و پختگى و ورزيدگى شاعر را از نظم آن آشكار مى كند، مخصوصاً با تركيب قسمتى از آيه قرآن ذوق و استعداد و شايستگى خود را در تلفيق آن با شعر پارسى نشان داده. ترتيب ذكر «عدو» و «عدد» كه نوعى از جناس است، مشعر بر اطلاعات ادبى سراينده آن مى باشد.
انعكاس اخبار و احاديث
درباره انعكاس اخبار و احاديث در تفسير شيخ بايد گفت: از اواخر قرن چهارم، بر
