19
ميراث حديث شيعه دفتر 4

گردآورى ، پالايش ، ارزيابى اسناد و تفسير و شرح لغات مشكل ، و توضيح و تفسير مراد روايات . ..
ب ) علل و عوامل تأثير گذار بر انديشه مجلسى ، اعم از اوضاع و احوال اجتماعى ، استادان و .. .
ج ) تأثير مجلسى بر نحله هاى حديثى پس از خود .
2 ـ نقد و ارزيابى روايات گرد آمده در «بحارالأنوار» به همراه نقد و ارزيابى ديدگاه هاى حديثى علاّمه مجلسى .
گرچه برخى از علما بر «بحارالأنوار» ، تعليقه هايى نگاشته اند ؛ همچون علاّمه طباطبايى (كه بر جلدهاى 1 تا 7 تعليقه دارد و بيشتر به برداشت هاى مجلسى از روايات نظر دارد) و استاد على اكبر غفارى (كه بر جلدهاى 77 و 78 تعليقه دارد) و استاد محمدباقر بهبودى (كه بر جلدهاى 32 و 33 و 46ـ53 و 57ـ67 و 79ـ104 و 107ـ110 تعليقه و حاشيه دارد) و استاد محمدتقى مصباح يزدى (كه بر جلدهاى 57 تا 62 تعليقه دارد) ؛ امّا تلاشى جامع و گسترده در شأن «بحارالأنوار» به انجام نرسيده است .
اميد است در جنب پژوهش هايى كه مى توان از آنها به عنوان خدمات پژوهشى نام برد ، تحقيقاتى ارزنده و سامان دهنده درباره «بحارالأنوار» و مسلك حديثى مجلسى به فرجام رسد و بسيارى از پرسش هاى مطرح در اين باب ، پاسخ داده شود .
مهدى مهريزى
رمضان المبارك 1420


ميراث حديث شيعه دفتر 4
18

كرده است. ۱
3 ـ الأربعون الزاهرة ، از شيخ محمّد بن محمّد بن جزرى شافعى (م 833ق) . حاجى نورى در «الفيض القدسى» نقل مى كند كه علاّمه مجلسى ، در مقدمه «بحار الأنوار» نوشته است كه ابن جزرى از كتاب «اشعثيّات» ـ كه كتابى معروف است ـ چهل حديث به عنوان اربعين ، گلچين كرد ۲ .
4 ـ مجمع البحرين في مناقب السبطين ، اثر سيد ولى رضوى ، از عالمان قرن دهم . علاّمه مجلسى . در برخى مجلّدات «بحار الأنوار» به اين كتاب ، ارجاع داده است ؛ از جمله آورده :
وجدت أيضا في مجمع البحرين في مناقب السبطين مرويا عنه. ۳
بجز اين چهار رساله ، سه رساله ديگر نيز در اين دفتر جاى گرفت كه يكى ، شرح حالى از علاّمه مجلسى است از سيد عبدالحجّت بلاغى و دو رساله ديگر در اجازات است .
اميد است با عرضه دفتر پنجم «ميراث حديث شيعه» ، تعدادى ديگر از رساله هاى تحقيق شده در اختيار ارباب فضيلت قرار گيرد .
بجز امور دهگانه ياد شده ، هنوز خلأهايى در بحار پژوهى به چشم مى خورد كه شايسته است مورد توجّه اهل نظر قرار گيرد :
1 ـ تدوين مكتب حديثى علاّمه مجلسى كه در سه قلمرو بايسته تحقيق و پژوهش است :
الف ) تبيين آنچه مجلسى در «بحار الأنوار» به كار گرفته از جمله : روش

1.همان ، ج ۱۱۰ ، ص ۱۱۴ .

2.بحارالأنوار ، ج ۱۰۵ ، ص ۷۲ . گفتنى است اين مطلب در بحار الأنوار چاپ شده ، موجود نيست .

3.بحارالأنوار ، ج ۱۰۱ ، ص ۱۳۹ .

  • نام منبع :
    ميراث حديث شيعه دفتر 4
    تاريخ انتشار :
    1378
تعداد بازدید : 34353
صفحه از 521
پرینت  ارسال به