بعد از تأليف مجلّدات «بحار الأنوار» كه دائرة المعارف شيعه اماميه اثنا عشريه است، تأليف مجموع كتب دينى و اخلاقى شيعه است به فارسى ساده و عوامْ فهم كه تا آن روز، اهل علم ، چنان كارى نكرده بودند و غالب تأليفات علما ، خاصّهْ علماى دين ، به زبان تازى بود و احترام مقام علم را در نزديك شدن به سطح فكر و فهم عوام نمى دانستند ، بل آن را مغاير عظمت جايگاه دانش مى شمردند. ۱
علاّمه مجلسى ، خود ، بر انگيزه عمومى سازى معارف دينى و حديثى در آغاز نوشته هايش تأكيد مى ورزد . او در مقدمه «حليه المتقين» آورده است:
و چون مختصرى از مكارم اخلاق در كتاب «عين الحياة» بيان شده بود ، جمعى از سالكان مسالك سعادت و ناهجان مناهج متابعت اهل بيت رسالت عليهم السلام از اين ذرّه حقير التماس نمودند كه رساله اى در بيان محاسن آداب كه از طريقه مستقيمه ائمّه طاهرين عليهم السلام به اسانيد معتبره به اين قليل البضاعة رسيده باشد، بر وجه اختصار تحرير نمايد و به جهت عموم نفع نسبت به اهل اين ديار ، مضامين اخبار را در لباس لغت فارسى قريب الفهم به جلوه درآورد. لهذا با ضيقِ مجال و كثرت اشتغال، رعايت حقوق اخوّت ايمانى را لازم دانسته و از مقتضاى حديث : «الدّالّ عَلَى الخَيرِ كَفاعِلِه» اميدوار گرديده، اجابت ملتمس نموده... ۲
و در مقدمه كتاب «حياة القلوب» مى نويسد :
و عمده احاديث و آثار ايشان كه بعد از تتبّع بسيارْ به دست آمده بود ، در كتاب «بحار الأنوار» جمع نمودم. در اين وَلا ، جمعى از برادران ايمانى و دوستان روحانى ، از اين قليل البضاعه استدعا نمودند كه آنچه از آن كتاب «جامع الأبواب» متعلّق به تواريخ، احوال و معجزات و مكارم اخلاق و محاسن صفات و احوال و غزوات حضرت سيدالبشر صلى الله عليه و آله و دلايل امامت و خلافت و اطوار حميده و آداب پسنديده حضرات ائمّه
