شيخ ابو على حسن بن محمّد طوسى
او فرزند شيخ ابو جعفر محمّد بن حسن طوسى ـ عليه الرحمة ـ است كه او را مفيد ثانى مى گفتند . ودر مستدرك گويد : در كتاب بشارة المصطفى معلوم مى گردد كه او در سال 515 زنده بوده و در لسان الميزان گويد : ابو على در حدود سال پانصد از دنيا رفت . و چون ابو على سفر به ملك ايران نكرده است، بلكه در زمان پدرش در بغداد بود و پس از آن به نجف اشرف منتقل شدند، بايد شيخ ابو الفتوح در عراق خدمت او رسيده و اجازه گرفته باشد. ^۱
شيخ على بن محمّد بن احمد بن حسين نيشابورى رازى
يكى ديگر از مشايخ ابوالفتوح رازى پدر اوست كه پيش تر درباره او مطالبى آورده شد . بايد گفت كه هر جا مؤلف از جدش محمّد بن احمد روايت كرده، به توسط والد خود بوده است . چنان به نظر مى رسد كه جدّ مؤلف پيش از آن كه او در خور اجازه و اخذ حديث باشد، از دنيا رفته است .
ابو محمّد عبد الرحمن بن احمد نيشابورى
درباره او ـ كه عموى پدر ابوالفتوح است ـ نيز پيش تر سخن به ميان آمد و اساتيد و تأليفات او مورد اشاره قرار گرفت .
قاضى عماد الدين ابو محمّد بن حسن بن محمّد احمد استر آبادى
استر آبادى در رى قاضى بوده است . او در معرفى خود مى گويد :
أنا قاضى القضاة عماد الدين. ^۲
وى از فقهاى حنفى بوده است و علاوه بر اين كه از مشايخ ابو الفتوح بوده، از

استقرار زمخشرى بوده ـ محضر او را درك كرده است . البته بعيد هم به نظر نمى رسد كه چون رى در طول مسير زمخشرى قرار گرفته بوده، او چندى را هم در رى سپرى نموده باشد و در آن ايام مجلس درسى داير كرده باشد .
اينك به طور گذرا از زندگى هر يك از مشايخ ابوالفتوح سخن به ميان آيد .
شيخ ابوالوفاء عبد الجبار بن عبد اللّه بن على مقرى زارى
وى در عهد سلاجقه، فقيه شيعه در رى بود و از شيخ طوسى روايت نموده است . او در رى مدرسه اى بزرگ داشت كه در زمان ملكشاه و بركيارق براى شيعيان احداث گرديده بود ^۱ . در اين مدرسه چهار صد تن از فقيهان و متكلمان و متعلمان از بلاد مختلف جهان از محضرش استفاده مى جستند. ^۲
شيخ منتجب الدين درباره او نوشته است:
شيخ مفيد عبد الجبار بن عبد اللّه بن على مقرى رازى فقيه شيعه در رى بود . در زمان او تمامى دانش آموزان بزرگ و دانشمند از محضرش استفاده كرده اند. او تمامى نوشته جات شيخ ابو جعفر طوسى را بر وى قرائت كرد و نيز از محضر سلار و ابن براج استفاده كرد و كتبى در فقه به فارسى و عربى نگاشت. ^۳
شعرانى درباره او مى گويد:
سلسله اجازات از شيخ طوسى غالبا به او منتهى مى شود ... و در سال 455 از شيخ طوسى اجازه روايت كتاب التبيان گرفت و در سال 503 در رى حيات داشت. ^۴