والكلمات التى تلقاها آدم قال الحسن ومجاهد وقتاده وابن زيد «ربنا ظلمنا انفسنا وان لم تغفر لنا وترحمنا لنكونن من الخاسرين»... وحكى عن مجاهد أنه قال: هو قول آدم: اللهم لا اله إلاّ انت سبحانك وبحمدك رب ظلمت نفسى فاغفر لى انك خير الغافرين... وروى مثل ذلك عن ابى جعفر عليه السلام. ^۱
ولى با مراجعه به تفسير الطبرى، ج 1 ، ص 351 ملاحظه مى شود كه پس از آن كه اقوال مرتبط با تفسير كلمات را ذكر مى كند در پايان مى گويد:
والذى يدل عليه كتاب اللّه ان الكلمات التى تلقاهن آدم من ربه هن الكلمات التى أخبر اللّه عنه قالها متفضلا بقيلها الى ربه معترفا بذنبه وهو قوله: ربنا ظلمنا أنفسنا وان لم تغفر لنا وترحمنا لنكونن من الخاسرين. وليس ما قاله من خالف قولنا هذا من الاقوال التى حكيناها بمدفوع قوله ولكنه قول لا شاهد عليه من حجة يجب التسليم لها فيجوز لنا اضافته إلى آدم وانه مما تلقاه من ربه عند إنابته إليه من ذنبه.
همان گونه كه ملاحظه مى شود ، اختيار طبرى همان قولى است كه شيخ طوسى به حسن و مجاهد و قتاده و ابن زيد نسبت داده است. نمونه هايى از اين دست در تفسير التبيان آن قدر فراوان است كه هر كسى را به خيالى بودن مدعاى مذكور مطمئن مى گرداند.
6 . روش طبرى در تفسير و تأويل قرآن غالبا اين گونه است كه ابتدا آراى و اقوال مفسران را دسته بندى مى كند و ماحصل و نقل به معناى رأى هر دسته اى را «عنوان» قرار داده و سپس اقوال يك، يك آنها را در ذيل آن عنوانها ذكر مى كند و اگر خودش نيز رأى خاصى را اختيار كرده باشد ، آن را با ذكر دليل مى آورد و غالبا رأى او مطابق با رأى يكى از اقوال مذكور و معنون گرديده شده است . و در مواردى هم رأى خاص خود را ـ كه در ميان اقوال مذكور نيامده ـ به طور جداگانه بيان مى كند و در برخى موارد، هيچ نظرى را اختيار نمى كند. گاهى نيز رأى خود را به طور اجمال در آغاز بحث از آيه، ضمن تفسير آيه ، متعرّض مى شود؛ با چشم پوشى از اين كه آيا اين گونه دسته بندى كردن آرا، ابتكار خود طبرى است و يا از مفسران پيشين فرا گرفته است و اين كه آيا شيخ طوسى نيز از طبرى پيروى كرده است يا كه از پيشينيان از طبرى. شيخ طوسى گاهى عناوين مذكور را عينا و يا با تصرف در آنها متعرض شده و آراى مفسران را مى آورد و اگر از امام باقر عليه السلامو يا امام صادق عليه السلام هم مطابق آنچه كه «عنوان» شده ، روايتى به دستش رسيده باشد ، آن را در كنار آراى ساير مفسران عرضه كرده و مى نويسد: «و هوالمروى عن ابى جعفر عليه السلام» و يا: «عن ابى عبداللّه عليه السلام» و يا هر دو را با هم ذكر مى كند. در بعضى از موارد نيز اگر مختار طبرى با همان رأى منسوب به امام باقر عليه السلام و يا امام صادق عليه السلاممطابق باشد، مى نويسد: «واختاره الطبرى»، با رجوع به تفسير التبيان، ج 2، ص 771 و ج 3، ص 150