۳۴۸.امام صادق عليه السلام :رسول خدا هرگز با بندگان خدا با ژرفاى عقل خود ، سخن نگفته است. رسول خدا فرموده است : «ما گروه پيامبران ، فرمان گرفته ايم كه با مردم به اندازه عقل هايشان سخن گوييم».

۳۴۹.امام على عليه السلام :هر علمى چنان نيست كه دارنده اش بتواند آن را براى تمام مردم تبيين كند ؛ زيرا برخى از مردم [ در فهم آن] قوى و برخى ضعيف اند ، و برخى دانش ها قابل تحمّل و برخى غير قابل تحمّل اند، مگر براى آن كه از اولياى مخصوص خداوند باشد كه خدا شنيدن آن را برايش آسان مى كند و او را در اين كار ، كمك مى رساند.

۳۵۰.امام على عليه السلامدر حكمت هاى منسوب به ايشان ـ: با عموم [ مردم] در نعمت علمى كه به تو ارزانى شده ، به سان خواصّ برخورد نكن ، و بدان كه خداوند ، مردانى دارد كه رازهاى نهانى را به آنان واگذاشته و آنان را از افشاى آن بازداشته است ؛ و سخن عبد صالح به موسى[ عليه السلام] را به ياد آر كه وقتى موسى[ عليه السلام] به او گفت : « آيا تو را به اين شرط كه از آنچه كه آموخته شده اى به من ياد دهى ، پيروى كنم؟»، آن عبد صالح در پاسخش گفت : «تو هرگز نمى توانى همپاى من صبر كنى ؛ و چگونه مى توانى بر چيزى كه به شناخت آن احاطه ندارى صبر كنى؟».

۳۴۸.عنه عليه السلام :ما كَلَّمَ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله العِبادَ بِكُنهِ عَقلِهِ قَطُّ . قالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله : إنّا مَعاشِرَ الأَنبِياءِ اُمِرنا أن نُكَلِّمَ النّاسَ عَلى قَدرِ عُقولِهِم . ^۱

۳۴۹.الإمام عليّ عليه السلام :لَيسَ كُلُّ العِلمِ يَستَطيعُ صاحِبُ العِلمِ أن يُفَسِّرَهُ لِكُلِّ النّاسِ ؛ لِأَنَّ مِنهُمُ القَوِيَّ وَالضَّعيفَ ، ولِأَنَّ مِنهُ ما يُطاقُ حَملُهُ ومِنهُ ما لا يُطاقُ حَملُهُ ، إلاّ مَن يُسَهِّلُ اللّهُ لَهُ حَملَهُ وأعانَهُ عَلَيهِ مِن خاصَّةِ أولِيائِهِ . ^۲

۳۵۰.عنه عليه السلامخط ـ فِي الحِكَمِ المَنسوبَةِ إلَيهِ : لا تُعامِلِ العامَّةَ في ما اُنعِمَ بِهِ عَلَيكَ مِنَ العِلمِ كَما تُعامِلُ الخاصَّةَ . وَاعلَم أنَّ للّهِِ سُبحانَهُ رِجالاً أودَعَهُم أسرارا خَفِيَّةً ، ومَنَعَهُم عَن إشاعَتِها . وَاذكُر قَولَ العَبدِ الصّالِحِ لِموسى ـ وقَد قالَ لَهُ : «هَلْ أَتَّبِعُكَ عَلَى أَن تُعَلِّمَنِ مِمَّا عُلِّمْتَ رُشْدًا»^۳ ، قالَ : «إِنَّكَ لَن تَسْتَطِيعَ مَعِىَ صَبْرًا * وَ كَيْفَ تَصْبِرُ عَلَى مَا لَمْ تُحِطْ بِهِى خُبْرًا »^۴.^۵