۳۶۱.صحيح البخارىبه نقل از عكرمه ، به نقل از ابن عباس ـ: براى مردم در هر جمعه تنها يك بار سخن بگو ، و اگر اصرار دارى ، [ فقط ]دو بار باشد ، و اگر بيشتر مى خواهى ، [ فقط] سه بار باشد و مردم را از قرآن ملول نكن. و اين براى تو عادت نشود كه نزد گروهى كه سرگرم گفتگوى با هم هستند ، بروى و سخن آنان را ببُرى و با سخن گفتنت باعث ملول شدن آنان بشوى ؛ بلكه خاموش بمان و هرگاه از تو خواستند ، برايشان سخن بگو، كه در اين صورت ، بدان مشتاق خواهند بود ، و در دعوت ، از قافيه پردازى اجتناب كن . من پيامبر خدا و ياران وى را ديدم كه آنها [ از قافيه پردازى در دعوت] اجتناب مى كردند.
۳۶۲.امام على عليه السلامدر حكمت هاى منسوب به ايشان ـ: هر كس كه براى سخن تو نشاط نشان ندهد ، زحمت گوش سپردن به سخنت را از او بردار.
۳۶۳.امام على عليه السلام :دل ها را هوايى است و روى آوردنى و پشت كردنى . پس دل ها را آن گاه به كار گيريد كه خواهان است و روى در كار ؛ چه ، دل اگر به ناخواه به كارى وادار شود، كور گردد.
6 / 9
رعايت مقتضاى حال
۳۶۴.امام على عليه السلامدر توصيف پيامبر صلى الله عليه و آله ـ: طبيبى [ كه بر سرِ بيماران ]گردان است، و مرهم او [ بيمارى را] بهترين درمان، و [ آن جا كه دارو سودى ندهد]. داغ او سوزان . آن را به هنگام حاجت بر دل هايى نهد كه [ از ديدن حقيقت] نابيناست ، و بر گوش هايى كه ناشنواست و بر زبان هايى كه ناگوياست . با داروى خود ، دل هايى را جويد كه در غفلت است يا [ از هجوم شبهت] در حيرت.