بررسي سند چند حديث مشهور - صفحه 116

الأحكام، ۱ شهيد ثانى در المسالك، ۲ محقق كركى در جامع المقاصد، ۳ ابن فهد حلّى در المهذب البارع ۴ و كتاب هاى ديگر، نيز علاّمه طباطبايى در الميزان ۵ و فيض كاشانى در تفسير الصافى و الاصفى ۶ آن را ذكر كرده اند.
هيچ كدام از محققان بعضى از اين كتابها نتوانسته اند مصدرى حديثى (شيعى يا سنّى) براى اين عبارت بيابند، بلكه تنى چند از آنها به عدم دسترسى خود به صراحت اذعان داشته اند.
شيخ محمود قوچانى، محقق جواهر الكلام مى گويد: بر اين روايت على رغم جست وجو در جاهايى كه احتمال وجود آن مى رفت دست نيافتم. آنچه موجود است و بدان شبيه است فرمايش پيامبر(ص) است كه: الولاء لحمة كلحمة النسب... علاّمه طباطبايى در تفسير الميزان، در ذيل آيه 23 سوره نساء عبارت «الرضاع لحمة... » را ذكر نموده، اما معلوم نيست كه آيا آن را از كتابهاى حديثى اخذ نموده و يا از كتاب هاى فقهى همچون جواهر و امثال آن. ۷ همچنين محقق كتاب مسالك و محقق كتاب الحدائق به عدم دستيابى بر آن تصريح كرده اند.
محقق كتاب المهذب البارع، شيخ مجتبى عراقى مى گويد:
در كتب حديثى و استدلالى شيعه و سنى اين حديث را نيافتم. ۸
البته بايد گفت كه تمامى سخن او صحيح نيست، يعنى درست است كه اين عبارت در هيچ يك از كتاب هاى حديثى شيعه و سنى يافت نمى شود، اما در كتاب هاى استدلالى شيعى موجود است ؛ آن گونه كه پيش تر به بيشتر آنها اشاره شد. بله، در كتابهاى استدلال اهل سنّت ابداً يافت نمى گردد. اين آن چيزى است كه نتيجه اى را كه از بحث خواهيم گرفت تقويت مى سازد.
با اين كه هيچ يك از محققان به مصدر اين عبارت دست نيافته اند، اما هيچ كدام از آنها به خود

1.كفاية الأحكام، ص ۱۶۴.

2.مسالك الأفهام، ج ۳، ص ۳۷۶ و ج ۷، ص ۲۹۹ و ۳۱۲.

3.جامع المقاصد، ج ۴، ص ۱۲۹ و ج ۱۲، ص ۲۴۱، ۲۴۳، ۲۸۶ و ۳۶۰.

4.المهذّب البارع، ج ۳، ص ۲۳۶.

5.الميزان في تفسير القرآن، ج ۴، ص ۲۸۳.

6.التفسير الصافى، ج ۱، ص ۴۳۵ ؛ التفسير الأصفى، ج ۱، ص ۲۰۲.

7.جواهر الكلام، ج ۲۹، ص ۳۱۰.

صفحه از 134