مفيد، همچنين در جايى ديگر به قطعى نبودن صحت خبر واحد (بدون قرينه) تصريح كرده است:
خبر داير به اين كه خداوند، ارواح را دو هزار سال پيش از اَبدان آفريد، در رده اخبار آحادّ است و با اين وصف، نمى توان به صحّت آن قطع حاصل كرد. ^۱

تلاش هاى سيّد مرتضى

پس از شيخ مفيد، شاگرد نامدارش سيّد مرتضى (م 436 ق)، مبانى وى در باب حديث را پى گرفت. شريف مرتضى، در بسيارى از آثار و رساله هاى خود، به اقسام خبر و شرايط پذيرش آنها پرداخته و مباحث درازْ دامنى عرضه كرده است كه بنا به موضوع و هدف اين نوشتار، نمى توان از همه آنها سخن گفت و ناگزير، به گزارشى كوتاه بسنده مى كنيم.
به طور كلّى بايد گفت كه سيّد مرتضى، به سانِ شيخ مفيد، منكر اعتبار خبر واحد است. از نظر وى، وقوع تعبّد به خبر واحد، عقلاً امكان پذير است؛ امّا خداوند، اين امر را در شرع مقرّر نكرده و دليلى فرا روى آن ننهاده است. ^۲ بطلان عمل به خبر واحد، از آن روست كه چنين خبرى، موجب علم و عمل نيست. خبر واحد، به شرط عدالت راوى، نهايتاً مقتضى ظن به صدق خبر است و هر آن كه درباره او گمان صدق رود، رواست كه كاذب باشد؛ چرا كه گمان، مانع تجويز كذب بر او نيست. پس عمل كردن به خبر واحد، اقدام به امرى است كه از فساد آن، ايمن نيستيم. ^۳
از نظر سيّد مرتضى، اماميه ـ پيشين و پسين ـ، از عمل به اخبار آحاد، مانند عمل كردن به قياس منع مى كنند، چندان كه مذهب روشن و قطعى اماميه همين است. ^۴