باشد كه يونس به بكير به روايت خود از كتاب ابن اسحاق، رواياتى از ديگر منابع افزوده باشد. ۱
2. المتبدأ والمبعث والمغازى والوفاة والسقيفة والردة، تأليف ابان بن عثمان احمر بجلى (م ح 170ق) (ص 179، 189، 219، 229، 227 و 233).
ابان بن عثمان، از عالمان امامى و مؤلّف يكى از معدود آثار موجود امامى در باب سيره است كه نقل قول هاى فراوانى از آن در منابع اماميه باقى مانده است. كتاب وى به دو طريق، توسط راويان كوفى و قمى روايت شده است. طريق روايت كوفى ها كامل، و طريق قمى ها ناقص بوده است. شيخ صدوق، روايات خود را از طريق كوفيان آورده است. ۲ روايت صفحه 179 تا 184، از بخش «مبتدأ» و درباره حضرت يوسف و يعقوب(ع) است. روايت صفحه 219، درباره خارج شدن ابوطالب به سوى شام است. روايت صفحه 227، درباره ماجراى ازدواج عبداللّه بن عبدالمطلب و آمنة بنت وهب است. نكته جالب روايت امامى اين ماجرا، نبود «خبر نور» است كه در روايات اهل سنّت آمده است. ۳ صفحه 229 نيز خبرى درباره گردن زدن كعب بن اسد (از بنو
1.براى ديگر روايات سيره ابن اسحاق به روايت يونس بن بكير، ر. ك: الإرشاد، ج ۱، ص ۱۰۴ و ج ۲، ص ۱۴۹ ؛ الفصول المختارة، ص ۲۱۴.
2.در مورد كتاب ابان بن عثمان، ر. ك:
Maher Jarrar, sirat Ahl al - Kisa, Early Shii Sources on the Biography op the Prophet, in Harald Motzki, ed., (Brill, ۲۰۰۰), pp. ۹۸ - ۱۵۳. آقاى رسول جعفريان، بخشى از كتاب ابان بن عثمان را از مأخذ مختلف جمع آورى كرده و به نام المبعث والمغازى والوفاة والسقيفة والردة (قم، ۱۴۱۷ق) به چاپ رسانده است.
3.اين مسئله، نشان دهنده اختلافات كهن اماميه و اهل سنّت درباره ايمان پدران پيامبر(ص) است. راويان امامى، خبر را به گونه اى نقل كرده اند كه دلالت بر ايمان يا حدّاقل نبودن اطّلاعات كامل در مورد پدران پيامبر خدا دارد، درحالى كه راويان اهل سنّت، به خلاف اين مسئله اعتقاد دارند. براى تفصيل مطلب، ر. ك:
M. J. Kister, A Bag of Meat, a Study of an Early Hadith , Bulltein of the School of Oriental and African studies, XXXIII, ۱۹۷۴, pp. ۲۶۷ - ۲۷۵. براى موردى شاذ از عقيده شيعه در اين باب، ر. ك: أصل عبدالملك بن حكيم، ص ۱۰۱ (ح اوّل) (منتشر شده در الأصول الستة عشر، قم، ۱۴۰۵ق).
