شده اند. حتى گاهى اوقات ـكه نام امام(ع) نيز تغيير يافته است ـ ايشان ضمن توجيه اين تغييرِ نام، دو روايت را يكى مى داند.
به عنوان مثال، الفقيه روايت مرفوعه اى را نقل مى كند:
عن الصادق(ع): افسد ابن مسعود على الناس صلاتهم بشيئين بقوله: «تبارك اسم ربك و تعالى جدك»، و هذا شى ء قالته الجن بجهالة، فحكاه الله تعالى عنها، و بقوله: «السلام علينا و على عباد الله الصالحين»، يعنى فى التشهد الاول، و اما فى التشهد الثانى بعد الشهادتين فلا بأس به ـ الخ. ۱
التهذيب روايت را با ذكر سند آن چنين آورده است:
عن ميسر، عن الباقر(ع): شيئان يفسد الناس بهم صلاتهم. قول الرجل ـ الى ـ و على عباد الله الصالحين. ۲
مرحوم علامه براى جمع بين اين دو روايت و اثبات وحدت آنها مى فرمايد:
در روايت الفقيه گفته است: «قال الصادق(ع)» و نگفته :«قال ابو عبد الله(ع)» و از آنجايى كه همه ائمه صادق اند پس ممكن است هر دو روايت از يك امام نقل شده باشد و احتمالاً منظور از «الناس» در روايت التهذيب نيز همان ابن مسعود است. ۳
5 . تغيير در بخشى از الفاظ روايت
در برخى موارد كلمه يا جمله اى از روايت به خاطر مشابهت دچار تغيير مى شود؛ به عنوان مثال، التهذيب روايتى را نقل مى كنند:
عن عبد الرحمن البصرى، عن الصادق(ع) ـ فى خبر ـ قلت: ايأكل الجنب قبل ان يتوضأ؟ قال: انا لنكسل ولكن ليغسل يده و الوضوء افضل. ۴
1.من لايحضره الفقيه، ج ۱، ص ۴۰۱.
2.تهذيب الأحكام، ج ۲، ص ۳۱۶. البته در اين نسخه به جاى «بهم»، عبارت «بهما» آمده است.
3.النجعة، ج ۲، ص ۳۰۱.
4.تهذيب الأحكام، ج ۱، ص ۳۷۲.
