ب. چه عللى بخارى و امثال او را وادار به نقل روايت از خوارج و دشمنان كينه توز غيرشيعى و يا متّهمين به شيعى بودن مانند ابى طفيل نموده است؟ ۱ آيا اين نقل روايت ترجيح دادن سندى بوده است و يا برعكس كنارگذاشتن آن به مدعايى است كه خود هيچ سندى ندارد؟
ج. پى ريزى نظريه عدالت صحابه با واقعيّت هاى تاريخى تناقض داشته و آيات قرآنى نيز در مورد نسل اوّل صحابه در صدر اسلام مؤيّد همين موضوع است. ۲ (نظريّه عدالت صحابه) علاوه بر ترديد و بدگمانى فراوانى كه در شناساندن و معرّفى صحابه پيش مى آورد، با معناى لغوى عدالت صحابه نيز تناقض داشته و با نسبت هايى كه قرآن مجيد به برخى صحابه (البتّه منافقين و گناهكاران صحابه) داده سازگارى ندارد.... ۳
نظريه عدالت صحابه خود به متوقف شدن جنبش نقد متن در سطح كلان منجر شد، و اين على رغم در دست بودن احاديث منقول از ابو هريره (از كعب الأحبار) است، بخصوص كه مواردى از آنها همچون تجسيم، منش پيامبران و يا جايگاه آنها... با خِرَد، منطق و تاريخ در تعارض كُلّى است. ۴
و با اين شواهد، به نظر مى آيد نقد متن يك ضرورت انكارپذير باشد و مؤلّف در اقرار به ضعف پديده نقد متن در محافل اسلامى به خلاف نقد سند با احمد امين همصدا شده است. مؤلّف با شاهد آوردن نصوصى از ابن قيّم جوزيّه و ديگران و حتى برخى روايات منقول از بُخارى سعى در اثبات طولانى بودن سابقه پديده نقد متن دارد. ۵
1.همان، ص ۲۱۹ ـ ۲۲۲.
2.همان، ص ۲۲۷ ـ ۲۲۸.
3.همان، ص ۲۳۲ ـ ۲۶۱.
4.همان، ص ۲۷۴ ـ ۲۸۵.
5.همان، ص ۲۶۷، ۲۶۹، ۲۷۰ ـ ۲۷۱، از جمله احاديثى كه مؤلف نقل مى كند، حديثى است كه بُخارى از ابى بكره از پيامبر اكرم(ص) نقل نمود: قومى كه زنى را به امارت خويش بگمارند، هرگز رستگار نخواهند شد. اين زمانى بود كه رسول اكرم(ص) شنيدند ايرانيان دختر خسروپرويز را به پادشاهى نصب كرده اند. مؤلّف اين حديث را با صدورش از ابى بكره بعد از شكست عايشه همسر حضرت رسول اكرم(ص) در جنگ جمل نقل مى كند؛ كه خود شك برانگيز است، علاوه بر اين، به هيچ وجه در تاريخ اين چنين نقل نيامده است كه ايرانى ها اين كار را كرده و نيز در زمان هاى گذشته هم چنين موضوعى در تواريخ نقل نشده است. و بعد از بيان پُرسش، محقق مغربى فاطمه الرّئيسى؛ كه آيا حضرت محمّد(ص) مخالف حضور زنان در جامعه بوده است، يا نه؟ به شرح و تأثير اين حديث در فقه اسلامى پرداخته و به چگونگى دست مايه شدن اين حديث در محدود كردن حقوق اجتماعى و سياسى زنان مى پردازد. به صفحه هاى ۲۷۳ تا ۲۷۴ مراجعه شود، و همچنين حديث ديگرى از حضرت رسول اكرم(ص) هست كه مى فرمايد: «بعد از گذشت صد سال هيچ نفس زنده اى بر روى زمين نخواهد ماند». كنايه از اين كه كسى عمر بيشتر از صد سال نخواهد داشت؛ كه البته با تاريخ گذشته و حال در تناقض است. به صفحه هاى ۲۶۷ تا ۲۶۹ مراجعه شود.
