نقدي بر مقاله«بررسي سند چند حديث مشهور» - صفحه 134

الله! من أدبك؟ قال: اللّه أدبنى، و أنا أفصح العرب بيد أنّى من قريش و ربيت في حجر من هوازن بني سعد بن بكر. ۱
و محمد بن جرير بن رستم طبرى امامى ـ كه در قرون سوم مى زيسته ـ ضمن نقل سخن ابوبكر كه: «وليتكم و لستُ بخيركم»، مى گويد:
اگر اين سخن ـ آن گونه كه ياد كرده اند ـ به خاطر تواضع ايراد شده باشد و او در واقع خودش را ستوده باشد، رسول خدا(ص) سزاوارتر بود كه بفرمايد: من به سوى شما فرستاده شده ام، در حالى كه بهترين شما نيستم. و نمى گفت: «أنا سيد ولد آدم، و أنا زين القيامة، و أن أفصح العرب و لا فخر. ۲
شيخِ فقيه، ابن ادريس حلى درباره فصاحت پيامبر(ص) مى گويد:
چطور او فصيح نباشد، در حالى كه او ـ همان گونه كه فرموده است ـ فصيح ترين مردم عرب است؟ ۳
اشكال سوم. نويسنده در اغلب مواردى كه ياد كرده، گاهى از پيدا نشدن عبارت در مصادر روايى سخن به ميان آورده و گاهى از عدم وجود آن. او مى گويد: «هيچ كدام از محققان اين كتاب ها نتوانسته اند مصدرى حديثى (شيعى يا سنى) براى اين عبارت بيابند»، ۴ و نيز: «اما با كمال تأسف، اين عبارت در هيچ كتاب روايى ذكر نشده است؛ نه در مصادر شيعى و نه در مصادر اهل سنت»، ۵ همچنين: «اما بايد گفت كه اين عبارت، حديث نيست؛ زيرا اثرى از آن در ميان كتب روايى مسلمانان نيافتيم»، ۶ و اين سخن كه: «اين عبارت، حديث نيست؛ زيرا در هيچ مصدر روايى معتبر بدين بدين عنوان نقل نشده». ۷

1.همان، ص ۱۱۷ و ۱۲۷.

2.الأختصاص، ص ۱۸۲ ـ ۱۸۳.

3.المسترشد فى الإمامة، ص ۱۴۰.

4.السرائر، ج ۲، ص ۵۵۹.

5.علوم حديث، ص ۱۱۶.

6.همان، ص ۱۲۵.

7.همان، ص ۱۳۳.

صفحه از 165