مى شدند و در سخنان آنها از حكم بر حديث نبودن، به دليل عدم دستيابى در اصول روايى، اثرى يافت نمى شود، بلكه ديده مى شود كه آن را به راوى اش ـ كه همان فقيه صاحب كتاب است ـ نسبت مى دهند. اكنون شواهدى از سخنان آنها را ذكر مى كنيم:
شاهد اول. حاج آقا رضا همدانى ـ قدس سرّه ـ مى گويد:
و فرمايش پيامبر(ص) در مرسله مفيد كه: «و له من كل من يصلى بأذانه حسنة»، به جريان عادت افراد در اعتماد به اذان و رضايت شارع بدان اشاره دارد. ^۱
اين روايت را شيخ مفيد در المقنعة اين گونه نقل كرده است:
و قالوا ـ عليهم السلام ـ: قال رسول اللّه ـ صلى اللّه عليه و آله: يغفر للمؤذن مد صوته و بصره، و يصدقه كل رطب و يابس، و له بكل من يصلى بأذانه حسنة. ^۲
هيچ يك از كسانى كه اين روايت را نقل كرده اند، نگفته اند كه آن را يكى از اصول حديثى يافته ايم؛ با اين حال، حاج آقا رضا همدانى بدان استدلال كرده و از آن به مرسله مفيد تعبير نموده است. ديگران نيز آن را در كتاب هاى وسائل الشيعة، بحارالأنوار و الحدائق ^۳ نقل مى نمايند.
شاهد دوم. علامه ـ قدس سره ـ در پاسخ به استدلالى از ابن ادريس گويد:
اوّلاً روايتى را كه ابن ادريس بدان احتجاج كرده نمى پذيريم، زيرا آن را شيخ به صورت مرسل در المبسوط نقل كرده و در كتاب هاى ديگر نيز سندى براى آن ذكر ننموده است. ^۴
از اين عبارت فهميده مى شود كه ابن ادريس بر روايتى اعتماد نموده كه شيخ طوسى آن را فقط به صورت مرسل در المبسوط نقل كرده است و علامه اين روايت را پس از تتبع، در كتاب هاى ديگر شيخ نيافته و در پاسخ ابن ادريس، از عدم حجيت اين مسأله سخن مى گويد.