3 . الذريعة
الذريعة الى تصانيف الشيعة ، شيخ آقا بزرگ طهرانى :
تهران ، كتابخانه اسلاميه ، 25 جلد ، وزيرى ، 1387 ق .
جلد 26 (مستدركات المؤلف) ، اعداد : سيّد احمد حسينى ، مشهد ، آستان قدس رضوى ، 1405 ق ، وزيرى ، 407 ص .
قم ، مؤسسه اسماعيليان ، 1408ق ، 26 جلد ، (افست از روى چاپ سابق) ، وزيرى .
4 . فهرست آربرى
آرتور . ج . آربِرى ۱ ، هفت جلد فهرست براى كتابهاى عربى كتابخانه «چستر بيتى» ايرلند با مشخصات ذيل ، نوشته است:
THE CHESTER BEATTY LIBRARY ; AHAN DLIST OF THE Arabic Manuscripts ; I - VLL. DUBlin 1955 - 1969.
5 . فهرست آستان قدس
براى كتابخانه آستان قدس دو مرحله فهرست تهيه شده است بدين ترتيب :
مرحله اول معرفى كتابهاى خطى و چاپى با هم كه شش جلد فهرست به قطع رحلى بدين سبك منتشر شده با اين مشخصات :
فهرست كتابخانه آستان قدس رضوى:
جلد اول : حكمت و كلام و تصوف و منطق و تفسير و اخبار ، گروه مؤلفين ، مشهد ، كتابخانه آستان قدس رضوى ، 1305 ش ، رحلى ، 161 ص . ۲جلد دوم : فقه و اصول فقه و تجويد و ادعيه و اخلاق و مواعظ ، رجال و انساب و لغت ، تأليف اوكتايى ، مشهد ، آستان قدس رضوى ، 1305 ش ، رحلى ، 391 ص .
جلد سوم : صرف و نحو و معانى و بيان و تاريخ و افسانه و ادبيات و طب و رياضى ، اوكتايى ، مشهد ، آستان قدس رضوى ، 1305 ش ، رحلى ، 369ص .
جلد چهارم : حكمت و كلام و فلسفه و منطق و تفسير ، اوكتايى ، مشهد ، آستان قدس رضوى ، 1325 ش ، رحلى ، 544 ص .
جلد پنجم : اخبار و فقه ، اوكتايى ، مشهد ، آستان قدس رضوى ، 1329 ش ، رحلى ، 683 ص .
جلد ششم : فقه و اصول فقه و علوم قرآن و ادعيه و اخلاق و رجال و انساب و درايه ، اوكتايى ، مشهد ، آستان قدس رضوى ، رحلى ، 735 ص .
مرحله دوم : بعد از انتشار جلد ششم ، معرفى نسخههاى خطى از كتابهاى چاپى تفكيك و از جلد هفتم به بعد فهارس مخصوص نسخههاى خطى و به صورت موضوعى تأليف گرديده كه تاكنون اين مجلدات منتشر شده است :
جلد هفتم : تاريخ تذكره و افسانه و سفرنامه و ادبيات فارسى ، احمد گلچين معانى ، در دو مجلد ، مشهد ، انتشارات اداره كتابخانه ، 1346 ش ، وزيرى ، 528 + 560 ص .
جلد هشتم ، رياضيات و مسالك و ممالك، احمد گلچين معانى، مشهد، سازمان امور فرهنگى و كتابخانهها، 1350 ش، وزيرى، 578 ص.
جلد نهم ، تاريخ و تذكره و افسانه و سفرنامه و جغرافى و ادبيات فارسى، سيّد على اردلان جوان و نجيب مايل هروى، مشهد، كتابخانه آستان قدس رضوى، 1361 ش وزيرى، 460 ص.
جلد دهم ، رياضيات و نجوم، غلام على عرفانيان، مشهد، كتابخانه آستان قدس رضوى، 1362 ش، وزيرى، 350 ص.
جلد يازدهم ، حكمت و كلام و عرفان و عقايد و منطق و تفسير، مهدى ولايى، مشهد، كتابخانه آستان قدس رضوى ، 1364 ش ، وزيرى ، 794 ص.
جلد دوازدهم ، صرف و نحو ، غلام على عرفانيان ، مشهد ، كتابخانه آستان قدس رضوى ، 1370 ش ، وزيرى ، 706ص .
جلد سيزدهم ، لغت ، احمد گلچين معانى و غلام على عرفانيان ، مشهد ، كتابخانه آستان قدس رضوى ، 1372 ش ، وزيرى ، 312 ص .
جلد چهاردهم ، اخبار ، برات على غلامى مقدم ، مشهد ، كتابخانه آستان قدس رضوى ، 1376 ش ، وزيرى ، 729 ص .
جلد پانزدهم ، ادعيه ، محمّد وفادار مرادى ، مشهد ، كتابخانه آستان قدس رضوى ، 1376 ش ، وزيرى 45 + 591 ص .
نسخهها :
44 / 1 . تهران ، دانشگاه تهران : 2694 ، افتادگى دارد ، آغاز : برابر نمونه ، انجام : برابر نمونه ، محمّد باقر بن شيخ عبد اللّه جزايرى شيرازى ، 1044ق ، رساله دوم مجموعه ، « 248ر و پ » 1 برگ [ فهرست دانشگاه تهران : 10 / 1578 ] .
45 / 2 . تهران ، دانشگاه تهران : 3279 ، آغاز : برابر نمونه ، انجام : برابر نمونه ، نسخ و نستعليق ، بدون نام كاتب ، بدون تاريخ كتابت ، در فهرست دانشگاه تهران اين كتاب به وحيد بهبهانى نسبت داده شده كه درست نيست ، رساله دوم مجموعه ، « 40پ ـ 45پ » 6 برگ [ فهرست دانشگاه تهران : 11 / 2239 ] .
46 / 3 . قم ، مسجد اعظم : 1822 ، عنوان معرّفى : شرح مقدمه استبصار ، بدون نام كاتب ، بدون تاريخ كتابت ، رساله چهارم مجموعه [ فهرست مسجد اعظم ، قديم : 525 ] .
12 . تحفة الإخوان(فارسى)
از : محمّد سعيد واعظ مرندى (قرن 11 ق)
رساله مفصّلى است در مباحث متفرّقه كه بخشى از آن درباره درايه است . اين رساله در يك مقدمه و سه فايده و يك خاتمه تنظيم شده و عنوان بخشهاى آن عبارتاند از :
مقدمه در بيان امورى كه به فوايد سه گانه تعلّق دارد ؛
فايده اوّل در دانستن اصطلاحات اهل حديث ؛
فايده دوم در شناختن مجتهدان و پارهاى از كتابهاى ايشان . مؤلف در اين بخش ، شرح حال چهل نفر از دانشمندان مشهور شيعه (بيست نفر از متقدّمان و بيست نفر از متأخّران) را به طور خلاصه درج نموده است ؛
فايده سوم در رموز ائمه (ع) و بعضى از علما .
خاتمه در نكتههاى متفرّقه بر سبيل موعظه داراى دوازده مطلب . خاتمه اين رساله از اصل آن ، مفصّلتر است و مؤلف مطالبى به تفصيل در پند و اندرز و موعظه و شكايت از واعظان عصر خويش در آن آورده است .
مؤلف از شاگردان شيخ بهايى است و در كتابش شرح حال شيخ بهايى و ميرداماد را نيز ذكر نموده است .
[ الذريعة : 3 / 415 ]
آغاز : شكر و سپاس و ثنا و حمد و ستايش ما لا يحصى مر واجب الوجودى را سزاست كه به امر كاف و نون ما سواى ذات مقدس .
انجام : و نامه اعمال او را از سيئات پر كرديم و شرمندگى برديم سبحان ربك رب العزة عما يصفون و سلام على المرسلين و الحمد للّه رب العالمين .