153
سياست‌نامه امام علي (علیه السلام)

حالى كه به باغ هاى [ اطراف] مدينه پناه برده بود. آن دو بر وى وارد شدند وگفتند: دستت را بياور تا با تو بيعت كنيم ؛ زيرا مردم ، تنها به [ خلافت] تو رضايت مى دهند .
امام به آن دو فرمود : «مرا نيازى به اين امر نيست . اگر براى شما دو نفر، وزير باشم ، بهتر از آن است كه بر شما امير باشم . هريك از شما كه مى خواهد دستش را بياورد ، تا با او بيعت كنم» .
آن دو گفتند : مردم ، غير از تو را انتخاب نكنند و از تو عدول نكنند . دستت را بياور تا به عنوان نخستين افراد ، با تو بيعت كنيم .
امام فرمود : «بيعت من پنهانى نخواهد بود . مهلت دهيد تا به مسجد درآيم» . گفتند : در اين جا با تو بيعت كنيم و سپس در مسجد هم بيعت خواهيم كرد . پس به عنوان نخستين افراد ، با وى بيعت كردند . آن گاه، مردم با وى بر منبر بيعت كردند كه پيشاپيش آنان ، طلحة بن عبيداللّه بود كه دستى معلول داشت . طلحه بر منبر بالا رفت و با على عليه السلام دست داد .
مردى از بنى اسد كه فال بَد مى زد، ايستاده بود و نگاه مى كرد. چون ديد نخستين دستى كه بيعت كرد ، معلول است ، گفت : «إنّا للّهِ وَإنّا إلَيْهِ راجِعُون»! نخستين دستى كه با اميرمؤمنان بيعت كرد ، معلول بود . دور نيست كه اين امر ، سامان نگيرد .
سپس طلحه و زبير [ از منبر] فرود آمدند و ديگر مردمان ، بيعت نمودند . ۱

۲۱.الامامة و السياسة ـ در گزارش بيعت امام على عليه السلام ـ :نخستين كسى كه بر منبر رفت ، طلحه بود . او با دستش كه انگشتانى معلول داشت ، با او بيعت كرد . على عليه السلام ، آن را به فال بَد گرفت و فرمود : «چه قدر سزاوار است كه اين بيعت ، شكسته شود!» . سپس زبير ، سعد و تمامى ياران پيامبر صلى الله عليه و آله بيعت كردند . ۲

1.الجمل : ۱۳۰ .

2.الإمامة والسياسة : ۱ / ۶۶ .


سياست‌نامه امام علي (علیه السلام)
152

گفتند : جز تو را برنگزينيم .
بارها نزد او آمد و شد كردند و در آخرين مرتبه به وى گفتند : به درستى كه كسى را شايسته تر از تو بر امر حكومت نمى شناسيم كه از تو پيشتازتر [ در اسلام] و به پيامبر ، نزديك تر باشد .
آن گاه امام فرمود : «چنين مكنيد! اگر من وزير باشم ، بهتر از آن است كه امير باشم» .
آنان گفتند : به خدا سوگند ، هيچ كارى انجام نمى دهيم ، مگر آن كه با تو بيعت كنيم .
فرمود : «پس در مسجد ؛ چرا كه بيعت من ، پنهانى نخواهد بود و جز در مسجد ، انجام نخواهد شد» .
در اين هنگام ، امام در خانه اش بود و گفته شده در بُستان بنى عمرو بن مبذول بود .
آن گاه حضرت به سوى مسجد روانه شد ، در حالى كه عبايى بر دوش و لباسى بلند برتن و عِمامه اى از خَز بر سر داشت و كفش هايش در دستش بود و بر كمانى تكيه كرده بود . سپس مردم ، با وى بيعت كردند .
نخستين كسى كه بيعت كرد ، طلحة بن عبيداللّه بود . حبيب بن ذؤيب ، به وى نگاه كرد و گفت : پناه بر خدا! نخستين دستى كه براى بيعت دراز شد ، دستى عليل و ناتوان بود. اين كار ، به سامان نرسد ! سپس زبير بيعت كرد .
على عليه السلام به آن دو فرمود : «اگر دوست داريد ، شما با من بيعت كنيد و اگر مى خواهيد ، من با شما بيعت كنم؟» .
گفتند : ما با تو بيعت مى كنيم . ۱

۲۰.الجمل ـ به نقل از زيد بن اَسلَم ـ :طلحه و زبير ، نزد على عليه السلام آمدند ، در

1.الكامل فى التاريخ : ۲ / ۳۰۲ ، تاريخ الطبرى : ۴ / ۴۲۸ ، نهاية الأرب : ۲۰ / ۱۰ .

  • نام منبع :
    سياست‌نامه امام علي (علیه السلام)
    سایر پدیدآورندگان :
    مهريزی، مهدي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1381
    نوبت چاپ :
    سوّم
تعداد بازدید : 56602
صفحه از 435
پرینت  ارسال به