10 / 3 ـ 2

عزّت گرايى

۶۲۷.امام على عليه السلام :نفْس خودت را از هر پستى گرامى بدار، گرچه تو را به خواستنى ها رسانند؛ چرا كه در برابر آنچه از خود مايه مى گذارى ، چيزى به دست نخواهى آورد. ^۱

۶۲۸.امام على عليه السلام :دورى جُستن از پستى ها ، دشمن را خوار گردانَد. ^۲

۶۲۹.امام على عليه السلام :آنچه جايگاهت را پايين آورد ، انجام مده. ^۳

۶۳۰.امام على عليه السلام :مرگ ، و نه خوارى و رسوايى! ^۴

۶۳۱.امام على عليه السلام :اى مردم! به درستى كه مُردن ، جلوتر (و بهتر) از پستى كشيدن است ، و تازيانه خوردن ، جلوتر (و بهتر) از خوارى كشيدن است. ^۵

۶۳۲.امام على عليه السلام :مُردن [آرى] و پستى كشيدن ، نه! به اندكْ ساختن [آرى] و خوارى كشيدن ، نه! ^۶

۶۳۳.امام على عليه السلام :رنجِ كمبود (ندارى) را تحمّل كردن [آرى] و با خوارى روبه رو شدن ، نه! ^۷

10 / 3 ـ 3

پرهيز از دشمنى

۶۳۴.امام على عليه السلام :بپرهيزيد... از كينه هم را در دل داشتن و تخم نفاق در سينه

براى آنان ، آنچه را براى خود و خاندان خويش ناپسند مى شمارى. ^۱

۶۲۳.امام على عليه السلام ـ در سفارش وى به فرزندش حسن عليه السلام ـ :نفْس خود را ترازويى ميان خويش و ديگران قرار ده . پس دوست بدار براى ديگران ، آنچه را براى خود دوست مى دارى ، و ناپسند بدار برايشان ، آنچه را براى خويش ناپسند مى دارى ، و ستم مكن ، چنان كه دوست ندارى به تو ستم شود ، و نيكى كن ، همان گونه كه دوست دارى به تو نيكى شود. زشت شمار از خود، آنچه را از ديگران زشت مى شمارى و خشنود باش از مردم ، بدانچه مايلى به آن ، آنان از تو خشنود باشند. ^۲

۶۲۴.امام على عليه السلام ـ از سفارش وى به فرزندش محمد بن حنفيه ـ :فرزندم! به تمام مردم نيكى كن ، چنان كه دوست دارى به تو نيكى شود ، و براى آنان ، خوش بخواه آنچه براى خويش خوش مى دارى ، و زشت شمار از خود ، آنچه را از ديگران زشت مى شمارى ، و با تمام مردم ، خُلق و خويت را نيك گردان ، تا وقتى از آنان دور شدى ، به سويت پَر كِشند و هنگامى كه مُردى ، بر تو بگريند و بگويند: «ما از خداييم و به سوى او باز مى گرديم» و از كسانى مباش كه هنگام مرگشان گفته مى شود: «سپاسْ خداى را كه پرورنده جهانيان است!». ^۳

۶۲۵.امام على عليه السلام :عادلانه ترين رفتار (و روش) ، آن است كه با مردم ، چنان معامله كنى كه دوست مى دارى با تو معامله كنند. ^۴

۶۲۶.امام على عليه السلام ـ در حكمت هاى منسوب به ايشان ـ :با مردم ، هر گونه مى خواهى رفتار كن. آنان نيز با تو چنان كنند. ^۵