سه . چهل و هفت اثر مهمّ حديثى شيعه
با تدوين اين فهرستگان و احصاى آثار حديثى شيعه، زمينه براى تحقيقاتى جديد در اين عرصه فراهم آمده است . يكى از اين زمينهها، امكان شناسايى آثار حديثى مورد توجه دانمشندان گذشته است؛ زيرا يكى از شاخصههاى مورد توجه بودن كتابى در گذشته ، تعدّد نُسَخ خطّى آن اثر است . اين امكان در فهرستگان ، فراهم آمده است و در اينجا 47 اثر حديثى كه بيشترين نسخه را داشتهاند ، ذكر مىشوند تا محقّقان و فعّالان در عرصههاى حديث بدانند كه اين آثار ، بيشتر از ديگر اثرها مورد توجه بودهاند و شايد لازم باشد كه امروزه نيز در عرصه حديثى جايگاه ويژه اين آثار ، حفظ گردد و اولويت اوّل در نشر ترويج آثار حديثى با اين آثار باشد .
عنوان اين آثار ـ كه تفصيل اطلاعات كتابشناختى و نسخهشناختىِ آنها در متن كتاب حاضر مندرج است ـ و تعداد نُسَخ معرفى شده از هر كدام به قرار زير است:
كتب اربعه حديثى
1 . الكافى ، كلينى 1100 نسخه
2 . كتاب من لا يحضره الفقيه ، شيخ صدوق 845 نسخه
3 . تهذيب الأحكام ، شيخ طوسى 723 نسخه
4 . الاستبصار ، شيخ طوسى 362 نسخه
كتب محمّدون ثلاث
5 . بحارالأنوار ، علاّمه مجلسى 748نسخه
6 . الوافى ، فيض كاشانى 523 نسخه
7 . وسايل الشيعة ، شيخ حُرّ عاملى 293 نسخه
ديگر كتابهاى حديثى
8 . شرح اربعين حديث ، شيخ بهايى 339 نسخه
9 . صافى در شرح كافى ، ملا خليل قزوينى 328 نسخه
10 . نهج البلاغة ، سيد رضى 287 نسخه
11 . عيون أخبار الرضا عليهالسلام ، شيخ صدوق 213 نسخه
12 . شرح أصول الكافى ، ملا صالح مازندرانى 188 نسخه
13 . جامع الأخبار ، محمّد بن محمّد شعيرى 184 نسخه
14 . عوالم العلوم ، بحرانى 167 نسخه
15 . مصباحالشريعة ومفتاحالحقيقة، منسوب به امام صادق عليهالسلام 165 نسخه
16 . ترجمه اربعين شيخبهايى (ترجمه قطب شاهى)، خاتون آبادى 164 نسخه
17 . مجمع البحرين و مطلع النيرين ، فخر الدين طريحى 140 نسخه
18 . الاحتجاج على أهل اللجاج ، طبرسى 127 نسخه
19 . أنوار العقول فى أشعار وصى الرسول (ديوان على عليهالسلام)، كيدرى 126 نسخه
20 . شرح نهج البلاغه ، ابن ابى الحديد 119 نسخه
21 . كمال الدين و تمام النعمة ، شيخ صدوق 115 نسخه
22 . نثر اللئالى ، طبرسى 111 نسخه
23 . اللوامع القدسية ، محمّد تقى مجلسى 107 نسخه
24 . الأمالى (المجالس) ، شيخ طوسى 106 صفحه
25 . عين الحياة (شرح وصاياى پيامبر به ابوذر) ، علاّمه مجلسى 100 نسخه
26 . غرر الحكم و درر الكلم ، آمدى 98 نسخه
27 . مصابيح القلوب ، شيعى سبزوارى 97 نسخه
28 . صحيفة الرضا عليهالسلام 96 نسخه
29 . التوحيد ، شيخ صدوق 95 نسخه
30 . علل الشرايع ، شيخ صدوق 90 نسخه
31 . شرح ديوان امام على عليهالسلام ، ميبدى 89 نسخه
32 . الذهبية (طب الرضا عليهالسلام) 88 نسخه
33 . حلية المتقين ، علاّمه مجلسى 88 نسخه
34 . شرح أصول الكافى ، ملا صدرا 84 نسخه
35 . ثواب الأعمال و عقاب الأعمال ، شيخ صدوق 82 نسخه
36 . الخصال ، شيخ صدوق 76 نسخه
37 . معانى الأخبار ، شيخ صدوق 69 نسخه
38 . تفسير امام حسن عسكرى عليهالسلام 65 نسخه
39 . تفسير القرآن ، على بن ابراهيم قمى 62 نسخه
40 . مصباح السالكين (شرح نهج البلاغه) ، ابن ميثم بحرانى 61 نسخه
41 . روضهالتقين(شرحكتاب من لايحضرهالفقيه)، محمّدتقىمجلسى 61 نسخه
42 . حاشية الكافى ، ملا رفيعا نائينى 60 نسخه
43 . رساله در رجعت ، علاّمه مجلسى 59 نسخه
44 . شرح حديث حقيقت ، عبدالرزاق كاشانى 53 نسخه
45 . مكارم الأخلاق ، طبرِسى 53 نسخه
46 . مرآة العقول ، علاّمه مجلسى 51 نسخه
47 . شرح توحيد الصدوق ، قاضى سعيد قمى 50 نسخه
نسخهها :
2420 . قم، مدرسه حجازيها : 70/59/8850، از اول تا باب چهاردهم (در ذكر طلب مال از حلال)، از آغاز و انجام افتادگى دارد، آغاز : به امامت ائمه اثنى عشر صلوات اللّه عليهم اجمعين و بدون آن ثمرى نمى بخشد، نسخ، بدون نام كاتب، بدون تاريخ كتابت، 180 برگ، 17سطر [فهرست مدرسه حجازيها].
488 . آداب و سنن(فارسى)
از : مؤلف ناشناخته
بخشى از رسالهاى است در آداب و سنن كه احاديثى را در اين موضوع، بدون نظم و ترتيب خاصى به فارسى آورده است. همچنين مطالب اخلاقى و داستانهايى از ائمه اطهار عليهمالسلام و بزرگان در آن ذكر شده است.
آغاز : گفتند دستورى داد تا خانه از براى او بسازند چون بدان خانه.
