115
روح و ريحان ج1

محبّت و مودّت ايشان همان بيانى است كه مرحوم علاّمه در وصيّت نامه خود فرمود و مكافات و مجازات آن هم در روز قيامت از نصوص كثيره معلوم است .
اكنون بفرمايند اين مودّت و محبّتى كه مأمورٌ به ماهاست و اجر رسالت حضرت رسول صلى‏الله‏عليه‏و‏آله است همانا به محض نسبت شماهاست كه اقارب آن بزرگواريد و فرزندان پيغمبريد يا جهت ديگر دارد ؟ اگر به محض نسبت است پس بايد ابولهب كه نفرين كرده خداست و فرزند صلبى عبدالمطلب است محترم و معزّز باشد ، و اتّفاق آراء تمام امّت است كه وى از اهل عذاب است .

در ذمّ اتكال به نسب و مدح حسب

پس مى‏گوييم : آن سيّدى كه فرزند پيغمبر است و تابع و مطيع امر و حكم آن سرور است آن وقت لازم المحبّة و واجب المودّة است ، پس حق و اجر حضرت رسول صلى‏الله‏عليه‏و‏آلهوقتى اداء مى‏شود كه اطاعت فرزند روحانى او را كرده باشيم ، يعنى : دوست داشتن سيّدى كه خود را فرزند رسول صلى‏الله‏عليه‏و‏آله مى‏داند و مخالف امر و نهى او است بر خلاف ميل خدا و سيّد انبياء است .
و بعضى از شعراء ۱ گفته‏اند :


لَعَمَرُكَ مَا الاِْنْسانُ اِلاّ بِديْنِهِفَلا تَتْرُكِ التَّقْوَى اتّكالاً عَلىَ النَّسَبْ
لَقَدْ رَفَعَ الاِْسلامُ سَلْمانَ فارِسٍوَقَدْ وَضَعَ الشِّرْكُ الْقَرْيبَ۲اَبا لَهَبْ
اِذا الغُصْنُ لَمْ يُثْمِرْ وَاِنْ كانَ شُعْبَةًمِنَ الثَّمَراتِ اعْتَدَّهُ النّاسُ فىِ الحَطَبْ
و ملخّص معنى شعر اخير آن است : درخت بى‏ثمر غذاى آتش است .
پس بر اين بيان بنگريد كه حضرت على بن الحسين عليهماالسلام فرمودند : «خَلَق اللّه‏ُ الجَنَّةَ لِمَنْ

1.اشعار از وزير بزرگ شيعه و افتخار اديبان ، كافى الكفاة صاحب بن عباد است . دو بيت اول آن را مرحوم محدث قمى در الكنى والالقاب ۲/۴۰۵ بيان داشته .

2.در «كُنى» : «الشريف» .


روح و ريحان ج1
114

نِعْمَ ما قالَ محمّدُ بنُ ابى بكر :


يا بَنى زَهْراء اَنْتُمْ عُدّتىوَبِكُمْ فىِ الْحَشْرِ ميزانى رَجَحْ
فَاِذا صَحَّ وِلائى لَكُمُلا اَبالى اَىُّ كَلْبٍ قَدْ نَبحْ۱
و اعتراف نما به آنچه عبداللّه‏ بن مطرف در محضر مامون گفت : ما اَقُولْ فى طِينَةٍ عُجِّنَتْ بِماءِ الرِّسالَةِ وَغُرِسَتْ بِماءِ الوَحْىِ هَلْ يُنْفَحُ منهاَ اِلاّ مِسْكُ الْهُدى وَعَنْبَرُ التُّقى ۲ !
بيت


بيضُ الوُجُوهِ كَريمةٌ اَحسْابُهُمْشَمُّ الاُنُوفِ مِنَ الطَّرازِ الاَوّلِ۳
امّا مطلب مكتوم و مكنون كه اظهار و ابراز آن بر داعى فرضى محتوم است اگر آقايان من توجّه و التفاتى فرمايند و بر آنچه جسارت مى‏شود خسارتى ندانند بلكه محض سداد و عين رشاد بفهمند پس عرض مى‏شود :
اين امت بر دو قسم‏اند : اكثر ايشان عدداً عامند و اقلّ ايشان سادات و خاصّند ، امّا سادات فرزندان پيغمبرند ، امّا سائرين اتباع و اشياعند .
بعبارةٍ [اخرى] : عوام فرقه اوّليه چسبنده‏اند ، اما فرقه ثانيه چكيده‏اى از خانواده رسالتند ، و اجر رسالت و مزد پيغامبرىِ جدّ امجد ايشان بر دو قسم منقسم شد : قسمى بر خداوند است كه فرداى قيامت بر حسب كرم خويش بذل و فضل نمايد « إِنَّمَا يُوَفَّى الصَّابِرُونَ أَجْرَهُم بِغَيْرِ حِسَابٍ »۴ ، قسمى در عهده ماها تابعين و محبّين ايشان است ، و كريمه « قُل لاَ أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِى الْقُرْبَى »۵ اقوى شاهد و برهان است ، و لازمه

1.در مجمع البحرين ۱/۵۷۱ ماده ( حمد ) به بعض الافاضل نسبت داده شده ، و در كتاب ادب الضيافة ( معاصر ) : ۳ به ناظم آن ، محمد بن ابى بكر ، تصريح شده است .

2.عيون اخبار الرضا عليه‏السلام ۲/۱۴۳ باب ۴۰ ح ۱۰ ، بحار الانوار ۴۹/۲۳۶ باب ۱۷ ح ۵ .

3.از اشعار حسّان بن ثابت است و مرحوم مجلسى در بحار الانوار ۵۱/۲۷۳ همين بيت رامتذكر شده و توضيحى از آن نيز بيان داشته است .

4.زمر : ۱۰ .

5.شورى : ۲۳ .

  • نام منبع :
    روح و ريحان ج1
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني اشكوري، سيد صادق
    تعداد جلد :
    5
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 166792
صفحه از 433
پرینت  ارسال به