145
روح و ريحان ج1

و ايضاً در حديث است كه : حضرت ختمى‏مآب صلى‏الله‏عليه‏و‏آله فرمودند : « لا يَقُومَنَّ أحَدٌ لأحَدٍ الاّ لِهاشِمىٍّ »۱ يعنى : كسى براى كسى نبايد برخيرد مگر براى هاشمى .
و در حديث ديگر است : قالَ رَسُولُ اللّه‏ِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله : « يَقُومُ الرَّجُلُ لِلرَّجُلِ الاّ بَنى۲هاشِمٍ فَانَّهُمْ لا يَقُومُونَ »۳ ، يعنى : « بنى هاشم نبايد برخيزند از براى غير » .
و در كتاب « جامع الاخبار » ۴ مروى است : « مَنْ رَاى أوْلادى وَلَمْ يَقُمْ بَيْنَ يَدَيْهِ فَقَدْ جَفانى۵وَمَنْ جَفانى فَهُوَ مُنافِق » ، يعنى : « هر كس اولاد مرا ببيند و برنخيزد هر آينه بر من جفا كرده است و هر كه بر من جفا كند پس منافق است » .
و در بعضى از كتب معتبره ديده شده است كه : حضرت نبوى صلى‏الله‏عليه‏و‏آله فرمودند : « مَنْ رَأى أوْلادى وَلا يَقُوم قِياماً إبْتَلاهُ اللّه‏ُ بِبَلاءٍ لا دَواءَ لَهُ »۶ ، يعنى : « هر آن كه اولاد مرا ببيند و برنخيزد بر پاى ، خداوند او را به بلائى كه دواء نداشته باشد مبتلا مى‏نمايد » .
و از انس حكايت شده كه گفت : « لا يَقُمْ أحَدٌ لأحَدٍ الاّ لِلْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ وَذُرّيَّتِهِما »۷ .
پس از اخبار مذكوره معلوم است كه قيام از براى سادات اختصاصى دارد ، و بايد همين‏طور بوده باشد .

1.مستدرك سفينة البحار ۸/۶۳۴ به نقل از محاضرات الادباء راغب اصفهانى .

2.در چاپ سنگى : لبنى .

3.در اكثر منابع « لا يقوم الرجل من مجلسه الا لبنى هاشم » آمده ، مانند : ينابيع المودة ۲/۸۵ ، كنز العمال ۱۲/۴۳ ح ۳۳۹۱۴ ، ولى هندى در حديث بعدى (۳۳۹۱۵) روايت به نقل از طبرانى در المعجم الكبير و خطيب بغدادى به نقل از ابو امامه نقل كرده بدين لفظ : « يقوم الرجل من مجلسه لأخيه الاّ بنى هاشم ، لا يقومون لأحد » .

4.رياض الابرار اين حديث را از اربعين نقل كرده چنانچه در مستدرك سفينة البحار ۸/۶۲۱ مذكور است . همچنين رجوع كنيد به : روضات الجنات : ۴۸۶ (چاپ قديم) .

5.در مستدرك سفينة : . . اولادى ولم يقم اليه تعظيماً له قد جفانى .

6.مستدرك سفينة البحار ۸/۶۳۱ .

7.ترجمة الامام الحسن عليه‏السلام من تاريخ ابن عساكر : ۱۱۶ ح ۱۸۸ به نقل از انس بن مالك از رسول گرامى اسلام صلى‏الله‏عليه‏و‏آله .


روح و ريحان ج1
144

عصار را ببوسد ، و اذن در بوسيدن خواست . آن جناب عليه‏السلامآستين بالا زد و ذراع شريف را برهنه فرمود چون بيضاء درخشنده ، و فرمود : اين پوست و موى از پوست و موى حضرت نبوى صلى‏الله‏عليه‏و‏آله روئيده شده است ، پس چرا نمى‏بوسى و مى‏دانى پاره‏اى از بدن حضرت ختمى‏مآب صلى‏الله‏عليه‏و‏آله است ، و مى‏خواهى چوبى را تقبيل نمايى ؟ !
و نظير اين مضمون است بيت معروف :


يُعَظِّمُونَ لَهُ أعوادَ مِنْبَرِهِوَتَحْتَ أرْجُلِهِمْ أوْلادَهُ وَضَعُوا۱

خصيصه رابعه :در تواضع كردن و برخاستن از براى سادات است و تواضع كردن سادات از براى مردمان

بدان كه مرحوم ثقة المحدثين محمّد بن يعقوب كلينى در كتاب « كافى » نقل كرده‏اند كه : حضرت رسول صلى‏الله‏عليه‏و‏آله خطبه‏اى خواندند و در آخر آن فرمودند : « أيُّها النّاسُ ! عَظِّمُوا أهْلَ بَيْتى فى حَياتى وَمِنْ بَعْدى وَأكْرِمُوهُمْ وَفَضِّلُوهُمْ فانَّهُ لا يَحِلُّ لأحَدٍ يَقُومُ مِنْ مَجْلِسِهِ الاّ لأهْلِ بَيْتى . . » الى آخر الخبر ۲ .
مختصر از ترجمه اين حديث آن است كه : آن جناب صلى‏الله‏عليه‏و‏آله فرمودند : اى مردم ! تعظيم نماييد اهل بيت مرا در زندگى من و بعد از من ، و اكرام كنيد و تفضيل دهيد ايشان را ، پس به درستى كه حلال نيست از براى احدى برخيزد از مجلس خود براى كسى مگر براى اهل بيت من .

1.شعر از مهيار ديلمى است و ادامه آن چنين است : بأى حكم بنوه يتبعونكموفخركم انكم صحب له تبع رجوع كنيد به : مثير الاحزان : ۱۰۶ ، اللهوف : ۱۹۳ المسلك الثالث ، بحار الانوار ۴۵/۱۴۳ باب ۳۹ .

2.كتاب سليم بن قيس : ۶۸۶ ح ۱۴ ، مستدرك الوسائل ۹/۶۵ باب ۱۱۱ ح ۱۰۲۱۹ ، بحار الانوار ۳۰/۳۱۳ باب ۲۰ و ۷۲/۴۶۷ باب ۹۵ ح ۱۴ . حديث را در كافى نيافتم .

  • نام منبع :
    روح و ريحان ج1
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني اشكوري، سيد صادق
    تعداد جلد :
    5
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 166694
صفحه از 433
پرینت  ارسال به