211
روح و ريحان ج1

و مردان ايشان را شهيد كرده بودند ، و هر لحظه حمله به خيام حرم مى‏آوردند ، پس قاسم بن حسن عليه‏السلام براى دفع لئام و رفع فرقه طغام حمله فرمود و جماعتى از ايشان را كشت تا شهيد گرديد .
دوّم : اين گونه مجاهده به امر امام و در حضور امام عليه‏السلام حجّتى است قاطع ، چنانكه اهل علم تمثّل به قبول توبه حر بن يزيد رياحى رضى‏الله‏عنه با حالت اوليه‏اش كه خروج بر امام زمان بود جسته‏اند ، و در وقوع شهادتش امام عليه‏السلام به چه نحو گريستند و بر وى ترحيم فرمودند ، پس عمل امام حجت است و تكليف ايشان را مانند تكاليف بندگان نتوان فرض كرد از آنكه جناب امام حسين عليه‏السلام در روز عاشر محرّم سنه شصت و يك در كربلاء از جانب علىّ اعلى و جدّ بزرگوار خود مأمور ومكلّف به شهادت بود با عدد معين .
و صدوق طاب ثراه حديثى نقل فرمود كه خلاصه‏اش اين است : اگر تمام روى زمين با وى مقاتله مى‏كردند و همه را آن جناب مى‏كشت ، عاقبت مأمور به كشته شدن بود .
و سرّ اين شهادت را خداى متعال مى‏داند و خود ايشان .


چون خدا دل خستگى و درد مى‏خواهد زتوخسته را مرهم ميار و درد را درمان مكن
و اين اسرار متداوله اجوبه اقناعيه است بر حسب افهام و اوهام خودمان ، و اگر نه در حقّ طفل چهارده ساله‏اى كه فرزند امام حسن عليه‏السلاماست و به تنهائى سى و پنج نفر را مى‏كشد نمى‏توان گفت بالغ نبود .
و در كتب فقهاء به طريق تحقيق طفلى كه چهارده ساله است از ابناء جنس ماها او را مميّز و بالغ و عاقل مى‏دانند چه رسد به فرزند ارجمند امام حسن عليه‏السلام كه ده سال در كنف حمايت و حضانت ۱ عمّ اكرم خود حضرت امام حسين عليه‏السلامتربيت شده باشد .
و علاوه از آنچه اشاره نموده تحسّر و تأسف و تعزيه امام عليه‏السلام براى هر يك يوم الطف ،

1.در چاپ سنگى : حصانت .


روح و ريحان ج1
210

در اشكالات و شبهات وارده بر جهاد و شهادت قاسم بن الحسن و ردّ آنها

و بر اين عبارت دو اشكال وارد مى‏آيد : يكى آنكه : بالغ نبود چگونه تزويج و مباشرت فرمود ؟ پس مضاجعه و زفاف واقع نگرديد ، و حق همين است .
و يكى آنكه : با عدم بلوغ تكليف به جهاد و براز ۱ برايش جايز نبود از آنكه جهاد بر مكلّفين است و نه طايفه را فقهاء عظام از جهاد كردن مستثنا فرموده‏اند ، از آنها طفل غير بالغ است .
امّا جواب از اين دو اشكال توان داد :
اوّل : فرق است بين جهاد و دفاع و آنچه قاسم بن حسن عليه‏السلام كرد دفاع بوده و علماء ما فرموده‏اند : اگر طايفه‏اى از روى جور و ظلم بغتةً به خانه‏اى روند و زنى يا طفلى در آن خانه باشند اگر مى‏توانند بايد در مقام دفع آنها برآيند ، و معنى دفاع همين است ، و اين مقام نظير و شبيه او است در آن وقت آن همه دشمن اطراف سراپرده عصمت و طهارت را گرفته

1.« بِراز » يكى از مصادر باب « فاَعل يُفاعِلُ » همان « مبارزه » است .

  • نام منبع :
    روح و ريحان ج1
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني اشكوري، سيد صادق
    تعداد جلد :
    5
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 166427
صفحه از 433
پرینت  ارسال به