291
روح و ريحان ج1

عارِفاً وكان عالِماً صَدوقاً ، أَما إنَّه لو ظَفَر لَوَفى ، أما إنَّه لو مَلَكَ لَعَرفَ كَيفَ يَصنَعُها » 1 .
معنى فقره اخيره آن است : زيد اگر ظفر مى‏يافت وفاء مى‏كرد و اگر مالك مى‏شد مى‏دانست چه كند ، يعنى : حقّ ما را اداء كرده تسليم مى‏نمود .
و در حديث طويل است كه : حضرت موسى بن جعفر عليه‏السلام فرمود كه : « پدرم فرمود : خدا رحمت كند زيد را كه مردم را به رضاء آل محمّد دعوت كرد . و پدرم فرمود : اگر خروج كنى كشته مى‏شوى و آويخته مى‏گردى . اگر راضى هستى خروج كن.. » الخبر 2 .
و اخبار كثيره در مدح زيد در كتب رجال از شيعه مأثور است .

در خواب ديدن زيد بن على و امر كردن رسول خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله به اطاعت جعفر بن محمد عليهماالسلام

و در كتاب « مناقب ابن شهر آشوب » ۳ حديث غريبى مرسلاً مروى است كه خلاصه آن بدين گونه است : زيد نيمه شبى خدمت حضرت صادق عليه‏السلامشرفياب شد و خواست با آن جناب بيعت نمايد ، قبول نفرمود . پس عرض كرد : شما با من بيعت نمائيد تا در مقام خونخواهى برآيم . آن جناب فرمودند : « اليس الصُّبحُ بِقَريبٍ » . پس برخاست و رفت و زمانى نگذشت با ديده گريان فريادكنان مراجعت نمود و عرض كرد : اِرضِ عنَّى ، رَضِىَ اللّه‏ُ عَنكَ ، اِرحَمْنى يَرحَمْكَ اللّه‏ُ ، اِغفرِ لى غَفَر اللّه‏ُ لك .
پس آن جناب فرمودند : « رَضِىَ اللّه‏ُ عَنكَ ويَرحَمُكَ اللّه‏ُ وغَفَرَ اللّه‏ُ لَكَ تو را چه مى‏شود ؟ ! » .
عرض نمود : در خواب ديدم حضرت رسول صلى‏الله‏عليه‏و‏آله با حربه‏اى بر من وارد شد و حضرت امير در برابر و حضرت صدّيقه طاهره در عقب سر و حسنين عليهم‏السلام در يمين و يسار وى

1.احتجاج ۲/۱۳۵ ، بحارالانوار ۴۷/۳۲۵ ح ۲۲ به نقل از رجال كشى ، الغدير ۳/۷۰ .

2.عيون اخبار الرضا عليه‏السلام ۱/۲۴۸ ح ۱ ، وسائل الشيعة ۱۵/۵۴ ح ۱۹۹۷۴ ، شرح الاخبار قاضى نعمان ۳/۲۸۷ ، احتجاج طبرسى ۲/۱۳۵ .

3.مناقب آل ابى طالب ۳/۳۵۲ .


روح و ريحان ج1
290

تصحيف تاريخ سابق معلوم است ، و مشهور قول مسطور است .

[ تمجيد زيد بن على عليه‏السلام بر لسان مبارك امام صادق عليه‏السلام ]

و مضمون آن نامه را بر حضرت صادق عليه‏السلام خواندند بسيار گريست و فرمود : « انّا للّه‏ وانّا إليه راجعون عِند اللّه‏ِ اَحتَسب عَمّى إنّهُ كانَ نِعم العَمُّ ، اِنّ عمّى كانَ رَجلاً لدُنيانا وَآخِرتِنا ، مَضى وَاللّه‏ عمّى شهيداً كَشُهَداءَ اسْتُشهِدُوا مَعَ رَسُولِ اللّه‏ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله وَعَلىٍّ والحَسن والحُسينِ عليهم‏السلام » 1 .
چه قدر حضرت صادق عليه‏السلام در اين فقرات شريفه تمجيد از زيد فرموده است ، و چه گونه قسم خورده است : واللّه‏ شهيدى است از شهداء با رسول اللّه‏ و امير مؤمنان و حسنين عليهم‏السلام .
و فضيل بن يسار كه در آن وقعه حضور داشت و شش نفر از مخالفين را به نيران فرستاد . چون خدمت حضرت صادق عليه‏السلام رسيد و خبر شهادت زيد را رسانيد چنان گريه كرد كه اشكهاى آن جناب مانند مرواريد از اطراف محاسن شريفش ريخته مى‏شد . بعد فرمود : « اى فضيل ! گويا شك دارى در كشتن اين شش نفر كه آيا به حق بود يا به باطل ؟ » عرض كرد : اگر باطل نمى‏دانستم نمى‏كشتم . فرمود : « خداوند مرا شريك كند در اين خونها ، مَضى وَاللّه‏ِ عَمّى شَهِيداً مِثلَ ما مَضى عليه عَلىُّ بنُ ابى طالبٍ عليه‏السلامو أصْحابُه » 2 .
و در حديث است : حضرت صادق عليه‏السلام از ابى ولاد كاهلى سؤال كردند : « عموى من زيد را ديدى ؟ » .
عرض كرد : بلى ، رأيتُهُ وَرَأيتُ النّاسَ بَينَ شامتٍ خَنِقٍ وَبَيْنَ مَحزونٍ مُحْتَرِقٍ .
فقال : « أمّا الباكى فَمَعَهُ فِى الجنّةِ وأمّا الشامِتُ فشَرِيكٌ فى دَمِه » 3 .
و در حديث ديگر است : حضرت صادق عليه‏السلام فرمود : « رَحِمَهُ اللّه‏ُ أما إنّه كانَ مؤمِناً وكانَ

1.عيون اخبار الرضا عليه‏السلام ۲/۲۲۸ ح ۶ ، بحار ۴۶/۱۷۵ ح ۲۸ ، الغدير ۳/۷۰ .

2.عيون اخبار الرضا عليه‏السلام ۲/۲۲۹ ح ۷ ، امالى شيخ صدوق : ۴۳۰ ح ۵۶۷ .

3.كشف الغمة ۲/۴۲۲ ـ ۴۲۳ .

  • نام منبع :
    روح و ريحان ج1
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني اشكوري، سيد صادق
    تعداد جلد :
    5
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 166481
صفحه از 433
پرینت  ارسال به