297
روح و ريحان ج1

و زيدى ما را دشمن است » .
اين بنده عرض مى‏كند : آيه « عَامِلَةٌ نَاصِبَةٌ * تَصْلَى نَاراً حَامِيَةً » در حق ناصبى است ۱ ، و نصب به معنى عداوت است چنانكه فيروزآبادى در « قاموس » ۲ گفته است : اهل النّصب المتدينون ببغضة علىٍّ لأنّهم نَصَبُوا لَهُ اى عادُوه .
بناءً على هذا ، زبان جسارت را در حقّ عموم سادات از دعات و غير ايشان جز فرقه‏اى كه منسوبند به زيد و آنها را زيديّه مى‏گويند بايد بست از آنكه خروج ايشان شايد مانند زيد باشد ، يعنى مردم را به رضاء آل محمد صلى‏الله‏عليه‏و‏آلهدعوت نمودند ، و معلوم است اولاد رسول صلى‏الله‏عليه‏و‏آلهجز ائمّه طاهرين عليهم‏السلام عصمت نداشتند ، و از كجا سادات دعات نفى امامت از امامان شيعه كرده باشند و بر اين طريقه مرده باشند .
بلى ، جماعتى بعد از شهادت زيد طريقه زيد را براى خودشان مذهبى مستقلّ قرار دادند ، و از ائمّه طاهرين عليهم‏السلام منحرف شدند ، و مذهب زيد بن على فى الحقيقه بر اين طريقه نبوده است .
پس براى آنكه زيد خروج فرمود و ايشان تقيّه كردند و در خانه نشستند و خروج ننمودند ، مناط و مدارشان بر عمل زيد و يحيى و محمد صاحب [نفس] زكيّه و ابراهيم قتيل باخمرى و امثال آنها شد .
و اين مسألت داعى ناشى از فرمايش امام است كه صريحاً ما را نهى فرمود از مذمّت كردن سادات سيّما شرار ايشان به بيانى كه عنقريب ذكر مى‏شود ، پس سادات را از زيديّه خارج كن و هر چه خواهى در مذمّت زيديّه بگوى .

1.در باره اين معنا رجوع كنيد به : بحار الانوار ۶۴/۱۰۴ ، مستدرك سفينة البحار ۱۰/۵۹ .

2.القاموس المحيط ۱/۱۳۳ ، به نقل از وى در مجمع البحرين ۴/۳۱۶ ، نيز تاج العروس فى شرح القاموس ۱/۴۸۷ .


روح و ريحان ج1
296

چهارم : يعقوبيّه .
پنجم : عقبيّه .
ششم : ابتريّه ، و آنها بسيارند .
هفتم : جويريّه ، و آنها اصحاب سليمان بن جويرند .
هشتم : يمانيّه ، و آنها اصحاب محمد بن يمانى كوفى‏اند .
و در كتاب « صراط المستقيم » ۱ زيديّه را سه قسم دانسته است : سليمانيّه ۲ و صالحيّه و جاروديّه . و دو طايفه اوّل و دوّم قائل‏اند به امامت شيخين . و گويند : على عليه‏السلام راضى شد به خلافت آنها . طائفه سوّم تبرّى مى‏جويند ليكن در امام عصمت و نصّ جلى را شرط نمى‏دانند ، خَذَلَهُمُ اللّه‏ُ جميعاً !

در فرق بين ناصبى و زيديّه

پس طايفه زيديّه مطعون و ملعون‏اند و بر ذمّ ايشان حديثى كه در « روضه كافى » ۳ است كفايت مى‏نمايد : عبداللّه‏ بن مغيره خدمت حضرت موسى بن جعفر عليه‏السلام عرض كرد : من دو همسايه دارم يكى ناصبى است ـ يعنى دشمن امير مؤمنان عليه‏السلام است ـ ، و يكى زيدى است و من ناچارم در معاشرت آن دو نفر ، آيا با كدام يك بيشتر معاشرت نمايم ؟ فرمودند : « هر دو در تكذيب خدا و كتاب خدا مساوى‏اند ، و كسى كه اسلام را به عقب سر خود بيندازد مُكذِّب است به تمام قرآن ، و خداوند در قرآن تعيين فرموده است امام را « إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللّه‏ُ وَرَسُولُهُ . . »۴ الى آخر الآية .
اما فرق بين ناصبى و زيدى آن است : ناصبى دشمن داشته است امير مؤمنان عليه‏السلامرا ،

1.الصراط المستقيم ۲/۲۶۹ .

2.در چاپ سنگى : سلمانيه . متن از مصدر نقل شد .

3.كافى ۸/۲۳۵ ح ۳۱۴ .

4.مائده : ۵۵ .

  • نام منبع :
    روح و ريحان ج1
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني اشكوري، سيد صادق
    تعداد جلد :
    5
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 166576
صفحه از 433
پرینت  ارسال به