313
روح و ريحان ج1

در ۱ جدّ اوّل حضرت عبدالعظيم است كه موسوم به على شديد است .
و شيخ ابو نصر بخارى حكاياتى جيّده از وى نقل كرده است ، و از سياق عبارات بعضى از نسّابه گمان مى‏رود اين امامزاده زيد همان است ، و امامزاده طاهر كه شرح حال وى خواهد آمد شايد فرزند ارجمند اوست ، و از برادران حضرت عبدالعظيم زيد نام در كتاب « عمدة الطالب » قول قيل است ، و برخى بر حسب خيال يا قاعده ظاهره گفته‏اند : بعيد نيست امامزاده زيد برادر حضرت عبدالعظيم باشد .
چون بيان صريحى از نسّابين نديده‏ام بسيار بعيد است قبول آن .
على اى حال ، آنچه از كتاب مذكور معلوم است به طريقى كه عرض كردم زيد نامى از امامزادگان كه حسنى است به چند فاصله و واسطه به حضرت امام حسن مجتبى عليه‏السلامدر رى آمده است ، و وفات نموده است ، و جز اين بزرگوار در رى و اطراف آن مزارى كه به اين اسم معروف باشد نيست ، و به واسطه فاصله كثيره كه بين امامزاده مكرّم است با حضرت امام حسن عليه‏السلام معلوم مى‏شود بعد از حضرت عبدالعظيم به رى آمده است و گويا آن وقت در طهران آبادى بوده است كه اهل آن راضى نشده‏اند جسد شريف را از محلّ وفات ، نقل به مزار حضرت عبدالعظيم عليه‏السلام نمايند چنانكه در ازمنه سابقه نقل موتى به اماكن شريفه چندان مرسوم و معمول نبود ، و آبادى رى در عهد قديم در اطراف حضرت عبدالعظيم عليه‏السلامبوده و طهران از بناهاى جديده است و آثار شهر قديم رى خود آشكار است .
و آنچه در خرابى شهر رى داعى دانسته است از ظلم و عناد و ترك ودادى بود كه اهالى آن با يكديگر كردند ، و از كمال عدل و دادى كه در اين عهد فيروز مهد واضح و لايح است روز به روز آبادى و وسعت اين شهر كه بنيان آن بر تقوى و ايمان است زياده مى‏گردد ، و عمل صادر از اهل طهران ، مطهِّر و مُكفِّر اعمال صادره از اهل رى قديم است ، چنانكه

1.عبارت گنگ است .


روح و ريحان ج1
312

نقل كرده‏ام ، و در اواخر اين كتاب درج نمودم كه آنها از حسن تعبير صاحب كتاب ، به طور واردين رى‏اند .
پس در آن كتاب آنچه به نظر داعى آمده است از واردين رى همين امامزاده زيد است ليكن به اين طريق كه عرض مى‏شود :
صاحب كتاب مسطور از واردين رى در دو مورد بيانى صريحاً از نام زيد فرمود : يكى در تعداد اولاد جعفر بن حسن مثنى امام حسن مجتبى عليه‏السلام است . و ترجمه عبارت اوست : در رى ابوالحسن على بن حسن بن ابى عبداللّه‏ محمد بن عبيداللّه‏ الامين بن عبداللّه‏ الحسين بن جعفر بن حسن بن حسن بن على بن ابى طالب عليه‏السلام است ، و عقب او ابوالقاسم عبداللّه‏ معروف به اميركا ملقب به اطيب است ، و برادرش ابوطالب است كه نام او عبيداللّه‏ است و ملقب به طرّه ، مادرشان از اهل رى بود و هاشميّه نبود .
و بعد از آن فرمود : در كتاب « مشجره » است : احمد امير و زيد و ابوطالب محمّد و ابو احمد محمد و ابو هاشم محمد در رى مى‏باشند .
و در مورد ديگر در ذيل اولاد قاسم بن حسن بن زيد بن حسن مجتبى عليه‏السلامفرمود : ابوالقاسم [بن] زيد معروف به حسنى است كه در رى وارد شد .
و اين دو فقره از جهتى تنافى دارد و آن اختلاف نسبت است و انتهاء نسب به حسن مثنى ، و از جهتى تنافى ندارد كه زيد مذكور در مورد اوّل همان ابوالقاسم زيد معروف به حسنى باشد ، و آنچه قدر متيقّن است اين امامزاده زيد از اولاد حضرت امام حسن عليه‏السلاماست و مانند حضرت عبدالعظيم در كتب تعريف به حسنى شده است ، و ابوالحسن على اصغر بن حسن بن عيسى بن محمد كه نيز در رى است از فرزندان ابوالقاسم زيد معروف است ، و حسن امير كه جدّ دوم حضرت عبدالعظيم است پسرى داشت موسوم به زيد ، و كنيه‏اش ابوطاهر است از آنكه پسرى طاهر نام داشت كه بعبارة اخرى ابو طاهر زيد نام را

  • نام منبع :
    روح و ريحان ج1
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني اشكوري، سيد صادق
    تعداد جلد :
    5
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 166449
صفحه از 433
پرینت  ارسال به