343
روح و ريحان ج1

در القاب هر يك از امامزادگان كه اسامى ايشان در اين كتاب ضبط است

مخفى نماناد : براى تشابهى كه در اسماء اولاد ائمه هدى عليهم‏السلام بوده است به القاب خاصّه ، هر يك از علماء نسّابين ايشان را خوانده‏اند تا در مقام احتياج به خواندن لقب مخصوص هر يك امتياز داده شوند ، سيّما وضع هر يك از القاب امامزادگان به ملاحظات عديده و جهات كثيره بوده است ، چنانكه عبداللّه‏ پسر حضرت على بن الحسين عليهماالسلام را براى حسن و جمال باهر خواندند ، و مادر عبداللّه‏ باهر با مادر حضرت باقر عليه‏السلاميكى است ، وكنيه‏اش أبو محمّد است ، و متولّى صدقات بود ، و پسرش محمد ملقب به أرقط است براى آنكه زشت روى بود به عكس پدرش .
و گويند بعضى : ارقط جسارت نمود به حضرت صادق عليه‏السلام كه بيان آن مستهجن است از اين جهت صورتش زشت و قبيح گرديد .
و عبداللّه‏ بن حسن مثنى ملقّب به محض شد براى آنكه خالص از دو طرف نسب بود .
و عبداللّه‏ ابيض لقب يافت براى آنكه سفيد اندام بود ، و از براى بعضى مانند عبداللّه‏ بن حسن مثنى و عبداللّه‏ بن جعفر الصادق عليه‏السلام لقبى با آنكه داشته‏اند در كتب انساب نيافتم . يكى يكى از امامزادگان به واسطه را عبداللّه‏ صلصل خوانند ، و عبداللّه‏ بن حسين رسى را عالم نامند ، و عبداللّه‏ پسر محمد صاحب نفس زكيّه مشهور به اشتر است .

[القاب تعدادى از امامزادگان]

و مشاهير از امامزادگان را كه در اين كتاب عنوان نمودم و به مناسبات شرحى از احوالشان داده‏ام ، و بحول اللّه‏ تعالى بعد از اين مشروحاً خوانندگان را مطلع مى‏سازم به اين القاب كه مذكور مى‏شود خوانده شده‏اند : حسن مثنى ؛ حسن مثلث ، على عابد ، حسين شهيد فخ ، محمد صاحب نفس زكيّه ، ابراهيم قتيل باخمرى ، محمد ديباج ، موسى جون ،


روح و ريحان ج1
342

و گويا اين قاعده كليّت نداشته باشد از آنكه خلاف آن ظاهر است ، و در كتب انساب مضبوط و مكتوب .
خلاصه على عُريضى كوچكترين اولاد حضرت صادق عليه‏السلام است ، وقتى كه آن جناب رحلت فرمود ، على طفل خردسال بود و عالِم ، و نسل عريضيان از چهار پسر بماند ، و به وى منتهى مى‏شوند و بيايد مشروحاً تفصيل حال على بن جعفر عريضى ، ان شاء اللّه‏ تعالى .
و صاحب كتاب «منتقلة الطّالبيّه» در ذيل اولاد جناب سيّد الشهداء عليه‏السلام نقل كرده است : بِالعريض على بن جَعفر بن محمد بن على بن حسين بن على بن ابى طالب عليه‏السلام امّه ام ولد عَقبُه من اربَعة رِجال .
و عريض يكى از دهات مشهوره مدينه است و چهار ميل است تا مدينه نبويّه على مشرفها السّلام ۱ .

در شرح حال عبداللّه‏ قافه والد ماجد حضرت عبدالعظيم عليه‏السلام

امّا پدر بزرگوار حضرت عبدالعظيم ، عبداللّه‏ حسنى معروف به قافه است ، و مادرش امّ ولد است و موسوم به هيفاء ، در وقتى كه حامله بود به على شديد پدرش وفات كرد ، و اثر حمل ظاهر نبود ، و او را فروختند به شخصى . بعد از چندى معلوم شد حامله است ، جدّش حسن بن زيد امير ، استرداد نمود هيفاء را ، پس عبداللّه‏ از وى متولد گرديد .
و ابو نصر گفته است : بعد از وفات على شديد ، جدش حسن او را در قافه حاكم نمود .
و قافه اسم مكانى است ، از اين جهت معروف به قافه گرديد .

1.مراصد الاطلاع ۲/۹۳۶ .

  • نام منبع :
    روح و ريحان ج1
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني اشكوري، سيد صادق
    تعداد جلد :
    5
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 166769
صفحه از 433
پرینت  ارسال به