371
روح و ريحان ج1

روايت كرده است بيان مسائل حلال و حرام و اُصول احكام و سنن سيّد انام صلى‏الله‏عليه‏و‏آلهمى‏داند ، هر آن كس بخواند مى‏داند تحديث اين احاديث شريفه و اِخبار اين اَخبار صحيحه به جز از آن بزرگوار شايسته نمى‏نمود ، همانا علم و معرفت حضرت عبدالعظيم عليه‏السلام باعث استفاضه اين فيوضات از مبدء فيّاض گرديد كه به أحسن الاحوال افاضه بر دوستان خودشان فرمودند .
على اىّ حال ، علم حديث و اطّلاع به آن شريف است ، و هر كسى را نتوان محدّث خواند ، و هر حديثى را نتوان تصديق كرد مگر آنكه از منبع و معدن آن استماع شود .
و حضرت رسول صلى‏الله‏عليه‏و‏آله فرمودند : « قد كَثُرَتْ عَلَىَّ الكَذّابَةُ فَمَنْ كَذِبَ عَلَىَّ مُتَعَمِّداً فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنَ النَّارِ »۱ .
پس از اين حديث و خبر آيا اهل منبر خبرى دارند و جزا و سزاى كذب به حضرت خير البشر را در روز محشر دانسته‏اند چيست و چگونه است ؟ ! البته احتراز و اجتناب بعضى از اين گناه بزرگ كه طريق ارتزاق و اكتساب معيشت‏شان است بايد بيشتر و زياده‏تر باشد با آنكه اخذ احاديث صحيحه و فهم معانى آن در اين اوان بسيار سهل و آسان است ، و در زمانهاى قديم براى اهل طلب ، اخذ هر حديثى با كمال صُعوبت و تعب بوده است ، پس چرا براى متابعت هوا و ترضيه آراء ابناء دنيا ، خدا و پيغمبرش را آزرده نمايند و آنچه نخواسته‏اند و نفرموده‏اند مانند دشمنان دين از روى جهل و نادانى بيان كنند ؟ ! نمى‏دانم اين طايفه را در كدام يك از طبقات جهنّم با ابو حنيفه و اتباع وى هم‏نشين نمايند .
خلاصه در شرح احاديث مرويّه از حضرت عبدالعظيم عليه‏السلام بعضى از فروع متعلقه ديگر به احاديث و اخبار ان شاء اللّه‏ تعالى مذكور مى‏شود ، و آنچه در اين فقره زحمت دادم كفايت است .

1.كافى ۱/۶۲ ح ۱ ، خصال : ۲۵۵ ح ۱۳۱ ، تحف العقول : ۱۹۳ .


روح و ريحان ج1
370

و تمام اين احاديث موضوعه مجعوله مأخوذ از قول ابو حنيفه و سابقين از اهل رأى و قياس و استحسان است كه كتاب خدا را بر حسب آراء كاسده خودشان قياس نمودند و تدليس كردند و تغيير دادند .
و حضرت رسول صلى‏الله‏عليه‏و‏آله فرمودند : « تَفتَرقُ اُمّتى عَلى بِضعٍ وسَبعينَ فِرقةً اعظَمُها فِتنةً عَلى امَّتى قومٌ يقيسُونَ الأُمُورَ بِرَأيهِمْ يُحَرِّمُونَ الحلالَ ويُحلّلِونَ الحرام »۱ .
و عمر بن الخطاب گفت : دورى بجوئيد از اصحاب رأى كه ايشان دشمنان سُنن سنيّه ۲ نبويّه‏اند ؛ از آنكه عاجز بودند از حفظ احاديث ، پس براى خودشان خرافات و مزخرفات گفتند گمراه شدند و مردم را گمراه كردند ۳ .
پس اخذ دين را بايد از امام زمان كرد نه از طريق قياس و منهج استحسان ، از آنكه ائمه دين عليهم‏السلام كه خلفاء معصومين و اخلاف مطهّرين حضرت خاتم النبيّين صلى‏الله‏عليه‏و‏آلهاند احكام حلال و حرام را به توسّط جبرئيل از پروردگار جليل از مصبّ وحى و تنزيل كه جدّ اصيل نبيل ايشان است اخذ نموده‏اند ، پس مشرع اين فرقه حقّه مشروع است و جز اين طريق ممنوع .
ومؤيّد بر مراد اين ابيات جيّده است :


إذا شئتَ اَن تَختَر لِنَفسِكَ مَذهباًوَتعلم اَنّ النّاسَ فى نَقل اخبَارِ
فَدَعْ عَنكَ قولَ الشَّافِعىِّ ومالِكٍوَاَحْمَدَ والمَروّىِ عَنْ كَعبِ الاَحبارِ
وَوالِ اُنَاساً قَولُهُمْ وحَدَيثُهُمْرَوى جدُّنا عَن جَبْرَئِيلَ عَنِ الْبارى۴
و آن طريق حق و نهج صدق بر حسب قطع و يقين ، نه از راه حدس و تخمين ، از احاديث صحيحه مرويّه حضرت عبدالعظيم عليه‏السلام است .
پس داعى در اين وجيزه غالب از احاديث منقوله از ائمه را كه حضرت عبدالعظيم

1.الصراط المستقيم ۳/۲۰۸ به نقل از خطيب بغدادى در تاريخش و ديلمى در فردوس الاخبار .

2.در چاپ سنگى : سيئه .

3.الصراط المستقيم ۳/۲۰۸ .

4.الصراط المستقيم ۳/۲۰۷ ، كتاب الاربعين: ۳۱۱ ، الجواهر السنية : ۲۲۵ .

  • نام منبع :
    روح و ريحان ج1
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني اشكوري، سيد صادق
    تعداد جلد :
    5
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 169933
صفحه از 433
پرینت  ارسال به