15
روح و ريحان ج2

در شرح معنى «سنّت» است

اما سنّت معنى آن نيز طريقه است ۱ ، و در اصطلاح اهل شرع : ما يَحكى عَن قَول المعَصُوم أو فِعْلهِ أو تقريرِه بالأَصالة أو بالنِّيابة ۲ ، و خداوند عزّ ذكره فرموده است : « وَقَدْ خَلَتْ سُنَّةُ الْأَوَّلِينَ »۳ معنى آن طريقه است .

در شرح معنى «اسلام» است

امّا اسلام معنى آن بسيار است ۴ ، و آن بر دو قسم است :
اوّل : اسلام مقابل كفر .
دوّم : اسلام مقابل ايمان .
اما اول : همان شهادت به وحدانيّت و رسالت است ، و او متحقّق مى شود به گفتن كلمه طيّبه « لا اله الاّ اللّه محمّد رسول اللّه صلى الله عليه و آله » ، كه به همين واسطه محقون الدّم و جائز النّكاح و آخذ الميراث و طاهر البدن مى شود .
دوّم : همان اعتقاد نمودن بما جاء به النبى صلى الله عليه و آله و اقرار نمودن است به آنها اجمالاً ، پس ثوابى در آخرت از براى قسم اوّل نخواهد بود ، بلكه ثواب اخروى مخصوص است به قسم ثانى ، يعنى : مؤمن بايد اقرار به لسان و اعتقاد به جنان و عمل به اركان نمايد .
پس نسبت بين اسلام و ايمان همان ملّت و دين است يعنى مؤمن مُسلم است اما مسلم مؤمن نيست ، نظير ديگر ايمان به مثابه خانه كعبه است و اسلام به منزله مسجدالحرام است . پس هر كس در خانه كعبه باشد در حرم هم مى باشد و كسى كه در مسجد است لازم

1.العين ۷/۱۹۶ ، لسان العرب ۱۳/۲۲۰ ، مجمع البحرين ۶/۲۶۸ ماده ( سنن ) .

2.رجوع شود به قوانين الاصول : ۴۰۹ .

3.حجر : ۱۳ .

4.العين ۷/۲۶۵ ، لسان العرب ۱۲/۲۸۹ ، مجمع البحرين ۶/۸۳ ماده ( سلم ) .


روح و ريحان ج2
14

جعفر بن محمّد عليهماالسلام اخبار و احكام بسيار نشر يافت و مردم بهره مند شدند به نحوى كه در ازمنه ساير ائمه هدى عليهم السلام نشر و انفاذ نيافت .

در شرح معنى «شريعت» است

امّا شريعت معانى عديده دارد ۱ : از آن جمله فتح و خضوع و ظهور و وضوح و دين و طريق و مشرعه و محلّ گرفتن آب است .
و جميع اين معانى مناسب است با مَرام و مُراد ، زيرا كه راه راستِ واضحِ روشن با خضوع و انقياد و اطاعت و عبادت همان راه و طريقه و عمليّات و اعتقادات اهل شرع است كه واضع او يا خداست يا رسول صلى الله عليه و آله ، پس شريعت همان شاه راه به سوى حضرت حق است .

در شرح معنى «منهاج» است

امّا منهاج هم همين معنى دارد ۲ ، يعنى طريق الى اللّه است چنانچه حضرت احدّيت عزّ ذكره فرمود : « شِرْعَةً وَمِنْهَاجاً »۳ .
و ايضاً فرموده است : « عَلَى شَرِيعَةٍ مِنَ الْأَمْرِ »۴ همانا مراد سنّت و طريقه و سيرت است . و همه اين الفاظ مذكوره به يك معنى آمده است ، ليكن بر حسب اختلاف موارد به الفاظ مختلفه استعمال مى شود .

1.العين ۱/۲۵۲ ، لسان العرب ۸/۱۷۵ ، مجمع البحرين ۴/۳۵۲ .

2.العين ۳/۳۹۲ ماده ( نهج ) ، لسان العرب ۲/۳۸۳ ، مجمع البحرين ۲/۳۳۳ . منهاج را اكثر به معناى طريق واضح گفته اند .

3.مائده : ۴۸ .

4.جاثيه : ۱۸ .

  • نام منبع :
    روح و ريحان ج2
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني اشكوري، سيد صادق
    تعداد جلد :
    5
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 78109
صفحه از 447
پرینت  ارسال به