221
روح و ريحان ج2

وجهت اين قسم توصيه براى حقن دماء و حفظ تقيه است .

شرح اشعارى كه ابوهريره در مرثيه آن جناب گفته است

و از كتاب « مقتضب الاثر » مى نويسد : وقتى كه جنازه آن سرور را برداشتند تا در بقيع دفن نمايند . ابو هريره [ ابار ] در مرثيه آن بزرگوار اين اشعار بگفت :



اقول وقد راحوا به يحملونهعلى كاهلٍ من حامليه و عاتقِ
اتدرون ما ذا تحملون الى الثرىثبيراً۱ثوى من رأس علياه شاهقِ
غداة حثى۲الحاثون۳فوق ضريحه
ترابا و اولى كان فوق المفارقِ

ايا صادق بن الصادقين ألية۴
بآبائك الاطهار حلفة صادقِ

لحقاً بكم ذوالعرش اقسم فى الورى
فقال تعالى اللّه رب المشارقِ

نجوم هى [اثنا] عشرة كنَّ سُبّقا۵
الى اللّه فى علم من اللّه سابقِ۶

1.ثبير كأمير كوهى است در مكه ، وامرؤ القيس گفته است : كأنّ ثبيراً فى عرانين وبلةكبير أناس فى بجاد مزمّل والعرنين : معظم الأنف ، والبجاد : الكساء المخطّط ، والتزميل : التلفيف بالثياب . « فى المجمع » . ( حاشيه مؤلف رحمه الله ) . رجوع كنيد به : مجمع البحرين ۱/۳۰۷ ماده ( ثبر ) ، الصراط المستقيم ۳/۲۶۲ ، مجمع البيان ۳/۲۸۵ و ۱۰/۱۵۹ ، لسان العرب ۱۳/۲۸۳ ماده (عرن ) . البته در چاپ سنگى بجاى « وبلة » كلمه « ذبلة » آمده كه ظاهراً صحيح نيست . در لسان العرب آنرا « ودقه » ضبط كرده و سپس مى گويد : ويروى : وبله ، بدل ودقه ، والمعنى واحد . در مجمع البحرين « وبلة » ضبط شده و ما نيز به تبع نقل مؤلف از مجمع نقل كرديم .

2.در چاپ سنگى : حتى .

3.حثى التراب من باب « رمى » : قبضه بيده ثم رماه وألقاه . « مجمع » . ( حاشيه مؤلف رحمه الله ) . به همين مضمون با اضافاتى در مجمع البحرين طريحى ۱/۴۵۴ ماده ( حثو ) مذكور مى باشد .

4.در چاپ سنگى : اليه . متن موافق نقل بحار است . در حاشيه بحار ألية به معناى قسم آمده و جمع آن « ألايا » دانسته شده است .

5.مقتضب الاثر : ۵۲ ، شرح الاخبار قاضى نعمان ۳/۳۰۸ ، مناقب ابن شهر آشوب ۳/۳۹۸ ، بحار ۴۷/۳۳۳ ، اعيان الشيعة ۷/۲۶۱ .


روح و ريحان ج2
220

شوال از دنيا رحلت فرمود ۱ .
و شهيد طاب ثراه در « دروس » ۲ روز رحلت آن حضرت را روز دوشنبه هفدهم از شهر مذكور دانسته است .
و سال ولادتش بنا بر روايت « اصول كافى » ۳ هشتاد و سه سال از هجرت است .
و آن چه صاحب مناقب و سيد بن طاوس و كفعمى ذكر فرموده اند منصور دوانيقى آن جناب را زهر خورانيد ، و قولى است از انگور زهر آلوده شهيد گرديد .
و در كتاب « اقبال » ۴ از فقره دعاء متعلق به شهر رمضان است : « فضاعف العذاب على من شرك فى دمه » مراد منصور دوانيقى است .
و آن چه در كتاب « فروع اصول كافى » ۵ است آن جناب را در دو جامه احرامش و پيراهن شريفش و عمامه اى كه از حضرت على بن الحسين عليهماالسلام به وى ارث رسيده بود با ردائى كه چهل دينار خريده بودند كفن كردند .
و چون خبر شهادت و رحلتش را به منصور دادند بر كرسى نشست و گفت : « انا للّه وانا اليه راجعون » كجا است مثل جعفر بن محمد ۶ !
و عجب است كه آن سرور پنج نفر را وصى خود فرمود : اول منصور ، دوم محمد بن سليمان ، سوم فرزندش عبداللّه ، چهارم حميده بربريه عيالش ، پنجم حضرت موسى بن جعفر صلوات اللّه وسلامه عليه ۷ .

1.روضة الواعظين : ۲۱۲ ، الحدائق الناضرة ۱۷/۴۳۶ .

2.الدروس ۲/۱۲ .

3.اصول كافى ۱/۴۷۲ باب مولد ابى عبداللّه جعفر بن محمد عليه السلام .

4.اقبال الاعمال ۱/۲۱۴ ، بحارالانوار ۴۷/۸ ح ۲۴ .

5.فروع كافى ۳/۱۴۹ ح ۸ باب ما يستحب من الثياب للكفن وما يكره ح ۸ ، در اصول كافى ۱/۴۷۶ ح ۸ نيز نقل شده است ، نيز در استبصار ۱/۲۱۰ ح ۳۷۴۲ .

6.كافى ۱/۳۱۰ ح ۱۳ .

7.كافى ۱/۳۱۰ ح ۱۳ ، شرح اصول كافى ۶/۱۸۰ .

  • نام منبع :
    روح و ريحان ج2
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني اشكوري، سيد صادق
    تعداد جلد :
    5
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 93551
صفحه از 447
پرینت  ارسال به